Tarihî coğrafi bilgi sistemleri

[bullvar_katip]

Tarihi coğrafi bilgi sistemleri (aynı zamanda Tarihi CBS, TCBS), geçmişe ait verileri depolayan, görüntüleyen, analiz edebilen ve zaman içerisindeki değişiklikleri ortaya koyabilen bilgi sisteminin adıdır. Tarihi CBS, tarihi araştırmacılara farklı dönemlerden tarihsel haritaları tarayarak, coğrafi referanslarla, yeniden projelendirip, ölçeklendirerek ve katmanlaştırarak ve bu haritaları hem doğal hem de kültürel özelliklerin güncel konumlarını gösteren haritalarla karşılaştırarak zaman içindeki değişiminin haritalanması yeteneği verir. Tanım ve İsimlendirme Tarihi CBS, geçmişin coğrafyalarını araştırmak için Coğrafi Bilgi Sistemlerini kullanan ve gelişmekte olan bir alandır. Tarihi coğrafyanın bir alt alanı olarak kabul edilen TCBS, geçmiş coğrafyaların verilerini görüntüler, depolar, analiz eder ve zaman içindeki değişiklikleri izler. Tarihi Coğrafi Bilgi Sistemleri, çağdaş bilgi ve yöntemlerin kullanılarak geçmişin yeniden inşasını oluşturmak için tarih ve coğrafya alanına sentezlenen ve geçmişin coğrafyasını CBS teknikleri ile açıklamaya çalışan, geçmişe ait verileri görüntüleyen, depolayan, analiz eden ve zaman içindeki değişimleri ortaya koyan bir bilgi sistemidir. Tarihsel Gelişim 1990’lara kadar diğer disiplinlere nazaran tarih araştırmalarında CBS kullanımı fazla yaygın değildi. O zamandan bu yana, TCBS’nin yeni bir alan olarak ortaya çıkmasına vesile olacak bir şekilde CBS’nin tarihsel araştırmalardaki potansiyeli konusunda hızlı bir gelişme olmuştur. CBS’nin, 1990'lardan bu yana kullanımı, alanın Tarihi CBS olarak bilinmesi için giderek artan bir şekilde tarihsel araştırmalara yayılmıştır. Bu yayılmanın orijinal tezahürlerinden biri, Büyük Britanya Tarihi CBS (Great Britain Historical GIS) ve ABD Ulusal Tarihi CBS (National Historical Geographic Information System) gibi Ulusal Tarihi CBS'lerin yaratılmasıdır. Tarihi CBS'nin Önemi Gregory ve diğ. (2001) CBS'nin tarihsel araştırmalarda kullanılmasının üç avantajını belirlemiştir. Birincisi, konumsal veriler (Coğrafi bilgi sisteminde bir coğrafi varlığın veya bir detayın belli bir referans sistemine göre yerini ve biçimini belirten koordinat veya piksel değerleri.) bize verilerin konumlarını belirttiğinden, bir veri tabanı yapılandırmak için kullanabilir ve dünya üzerinde birbirine uyumsuz görülen verileri kolayca birleştirmek için kullanabiliriz. İkincisi, verilerin haritalar, animasyonlar ve sanal manzaralar gibi daha gelişmiş teknikler kullanılarak görüntülenmesini sağlar. Üçüncüsü, CBS mekânsal analiz yapmayı mümkün kılar. Dolayısıyla tarihi coğrafya çalışan bir araştırmacı bu kolaylıklardan yararlanmaktadır. Oldukça yoğun emekle gerçekleştirilen tarihi CBS sayesinde, uzun bir süreçte coğrafi değişimin yorumlanması mümkündür. Tarihi CBS’nin oluşturulması ve kullanılmasının sadece coğrafyacılar için değil, aynı zamanda coğrafyacıların bilimsel toplantılarda gerçekleştirdikleri sunumları gören tarihçiler arasında da giderek cazip hale gelmektedir. Zira tarihi CBS heyecan verici ve meydan okuyan gelişmelere sahiptir. Tarihi CBS nitel ve nicel büyük veri setlerinin mekansal entegrasyonunu mümkün kılar ve uzun zaman periyotlarındaki mekansal karşılaştırmalarının standardizasyonuna izin verir. Böylece tarihi CBS, tarih ve coğrafyanın yakınlaşmasını teşvik eden, zaman ve mekân vasıtasıyla ortaya çıkan kültürel değişim yapısını ortak ilgi alanı seçen iki disiplin arasındaki iletişimin gelişmesine de katkı sağlayan analitik bir araçtır. Kaynakça Dış bağlantılar İngiltere Tarihi CBS ABD Ulusal Tarihi CBS Çin Tarihi CBS Tayvan Zaman ve Mekanda Tarih ve Kültür Belçika Tarihi CBS Hollanda Tarihi CBS Almanya Tarihi CBS Rusya Tarihi CBS Euratlas web sitesi Tarihi CBS Araştırma Ağı web sitesi David Rumsey Harita Koleksiyonu web sitesi Tarihi_coğrafi_bilgi_sistemleri