Teeli

[bullvar_katip]

Teeli — Tıva Cumhuriyetinde Bay-Tayga Bölgesi'nin veya ilçesinin merkezi olan bir yerleşim birimidir. Teeli denilen yerleşim birimi 4 köyü de içine almaktadır: Orta Teeli köyü, Hemçik köyü, Sovhoz, Nayıral (Dostluk). Nüfus Toplam Nüfus — 3,8 bin. kişi (2003). Tarihi Eski Çağlarda günümüz Teeli ve dolaylarında "Tieli" (Tiele) adında bir Türk kabilesi bulunmaktadır. Ayrıca "Tingling" adında aşına soyundan gelen Göktürklerin atası olan Türk budunu (ulusu) da Altay, Orhun, Sayan dağları arasında yaşamaktaydı. 7. yüzyıldaki Çin kaynakları Çin'in kuzeyindeki "Ti" diye adlandırdıkları Türk toplumunu börü (bozkurt) olarak tanımlamaktadır. Tabgaç ülkesinde "kurt dağları, "kurt akarsuları" "kurt dağı"na ait bir sunak vardı. Ünlü Tabgaç hakanı "Taiwu"nun takma adı Fo-li (Fu-li) yani böri (bozkurt, ak kurt) idi. Kaynaklarda Teeli adlı Türk topluluğu, Tieli, Tiele, Tingling ve Töles şekillerinde de geçmektedir. Mesela Uygur Kağanlığı devrine ait Bayan Çor Sine usu Abidesinde Tölesler en değerli gelen Türk kabilesi olarak belirtilir. Literatürde Geçtiği Yerler Kaynaklarda Hun urugu (grubu) olarak Tali adlı bir boydan söz edilir. Ayrıca Ahmet Haldun Terzioğlu'nun roman tarzında yazmış olduğu Büyük Hun Devleti'ni kuran Türk Hakanı Teoman Han adlı eserde Tuvu bey, Tali Obası adları geçmektedir. Coğrafi durumu Teeli yerleşim yeri Ak-Dovurak'a 40km olup baş-hoorayKızıl'a 349km aralıkta yer almaktadır. Kaynakça Dış bağlantılar Teeli eski öğretmen ve öğrencileri/ nostaljik Teeli Dağ yolu boyunca tarihi petroglifler kalıntılar Teeli ve öteki Bay-Tayga İli yerleşimleri Teeli hakkında coğrafik ve turizm bilgileri Teeli yakınlarındaki Şivilig turizm merkezi Bay-Tayga İli Kalkınma Programı "Şivilig & Bay-Tayga" Бай-Тайга, Тыва Festival etkinliği Бай-тайгинский говор в системе диалектов тувинского языка [Tuva Türkçesinin şive sisteminde Bay-Tayga'nın yerli konuşma şekli / The vernacular of Bay-Tayga in the dialect system of the Tuvan language Kategori:Tuva'daki yerleşim birimleri Kategori:Bay-Tayga (il)