Tefsir

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Tefsir veya Yorumlama (Arapça: علم التفسير; İlm-il Tefsir), İslam dini terimidir. 'el-Fesr' masdarından tef'il babında yorumlamak, açıklamak manalarına gelen bir kelimedir. Eş değer bir kelime "te'vil"dir (yorum). Kur'an ayetlerinin açıklanmasına dair dalıdır. Tefsir ilmi ile uğraşan kişiye müfessir denir. Al-i İmran suresi 7. ayette yer aldığı üzere Kur'an hem anlamı açık (anlaşılır, muhkem), hem de yoruma açık (müteşabih) ayetleri bünyesinde barındırır. İslam tarihinde Kur'an ayetlerini anlamak veya anlamlandırmak üzere çok sayıda çalışma yapılmıştır. Tefsirciler tarafından ilk müfessir kabul edilen Muhammed peygamberdir, Kur'an'ı yine Kur'an ile tefsir etmiştir. Sahabe ve tabiin denilen birinci ve ikinci nesil Müslümanlardan rivayetle Muhammed peygamber'in Kur'an ayetleri ile ilgili bazı açıklamalarını hadis külliyatları içerisinde kaydedilmiştir. [[Dosya:Qur'an folio 11th century kufic.jpg|küçükresim|Kıraât usûllerini gösteren Kûfi Hat sanatı ile yazılmış bir Kur’an.]] Kökenbilim Tefsir (تفسير) sözcüğünün Türkçedeki karşılığı Yorumlamadır. Yorumlama ise; özellikle Kur’an-ı Kerim’i yorumlama anlamına gelmektedir. Bu sözcük Aramice/Süryanice pşār (פשר) “yorum, rüya tabiri” sözcüğünden türetilmiştir. Tefsir kelimesi, Arapça ف-س-ر F-S-R (fassara, 'yorumlanmış') eyleminin üç harfli kökünden türetilmiştir. Sözcük, gerçek anlamıyla yorumlamak ile açıklamak anlamlarına gelmektedir. İslami bağlamlarda, Allah'ın, Kur’an-ı Kerim metniyle aktarılan buyruklarını Arapça dili ve kişinin kendi bilgisi aracılığıyla anlaması ve ortaya çıkarması olarak tanımlanır. Amaç Metnin tarzını belirleme, Kur'an'da anlaşılamayan, bilinmeyen (Garaib'ül Kur'an) kelime, deyim, cümlecik vs.leri anlamaya çalışma, Ayetlerin manalarını netleştirme, Ayetlerden kanun ve kurallar çıkartma (Fıkıh ve şeriat), Metafor ve temsilî konuşmaların altındaki düşünceleri açıklama, Kur'an kıssalarının açıklanmasıdır. Meal, Kur'an ayetlerinin "yorumlu tercümesi", tefsir ise ayrıntılı açıklamasıdır. Tefsir ve meal yazarları, bire bir tercümedeki metne cümlelerdeki anlatım bozukluklarının giderilmesi, kapalı anlatımlar, cümle düşüklükleri, kelimelerin tam karşılığının meal yapılan dilde bulunmaması, birebir tercümenin sakıncalı bulunması vb. sebeplerden ayetleri doğrudan tercüme etmekten kaçınırlar. Bu çalışmalarda çok sayıda bir diğerinin anlayışını sorunlu yaklaşımlar olarak gören suçlayıcı eleştiriler görmek olasıdır. Bu çerçevede anlayış ve uygulamalardaki farklılaşmaların dini metinlere, ayrıca şeriat uygulamalarına; abdest, namaz, tesettür, mut'a, hac vb. ibadetlere yansımıştır. [[Dosya:Iranischer Meister 001.jpg|küçükresim|Zülkarneyn Cin'lerin yardımıyla Yecüc ve Mecüc'ü medenilerden uzak tutan seddi inşa ediyor, Rivayet tefsirlerinde Onlar Taberiye gölünü içerek bitireceklerdir.]] Tefsir türleri Tefsir: Açıklayan, kapalılığı gideren, haber veren, fısıltı yapan anlamındadır. Kur'an ayetlerinin yazıldığı döneme ait Arapça dilbilgisi (belağat, bedii, beyan), varsa ilgili hadis rivayetleri ve kontekst (konu, bağlam, İslami literatürde esbab-ı nüzul) özelliklerini kullanarak açıklamaya çalışan bilim dalıdır. Geleneksel tefsircilerde pek görülmeyen mitoloji, bilim tarihi ve antropoloji gibi alanlardaki bilgi de bazı ifadelerin anlaşılması için önemli olabilir. Tefsirde başlıca üç türe ayrılan gelenek oluşmuştur; Rivayet tefsiri; Kur'an'ın peygamber, sahabi ve tabiinden nakledilen ve hadis külliyatlarında kaydedilen yorumlarıyla yazılan tefsirlere rivayet tefsiri denir. Bu tefsirlerde sıklıkla İslam öncesi dönem şiirleri ve İsrailiyat rivayetlerine de yer verilir. Bilinen ilk rivayet tefsiri Süfyân es-Sevrî'nin et-tefsir eseridir. Önemli rivayet tefsirleri İbn-i Cerir et-Taberî - Cami'ul Beyan Ebu'l Leys es-Semerkandî - Tefsir-u Ebi Leys Vahidî - el-Veciz fi Tefsir Begavî - Mealmut Tenzil İbn Atiyye - el-Muharrar'ul Veciz İbn Kesir - Tefsir'ul Kur'an'il-Azim Celaleddin es-Suyutî - ed-Dürr'ül Mensûr Cemalleddin Kasimî - Mehâsin'ut Te'vil İslam'ın erken dönemini kapsayan yüzyıllarda Müslümanlar arasında Yahudi-Hristiyan geleneği ile ilgili karakterlerin isim, kimlik ve genealoji bilgilerinin çok iyi ve aslına uygun şekilde bilinerek ifade edildiği söylenemez. Konu ile ilgili kişi ve yer isimleri ayrıntılı bilgilere Kur'an'da rastlanılmamaktadır. İslam dünyasında bu bilgiler yine Hristiyan/ Yahudi Apokrif geleneğinden gelen rivayetlerle şekillenir. Ayrıca tefsirler ve rivayetler yazarının hayal ürünü olan süslemeler ve tutarsızlıklarla doludurlar. Dirayet (akıl) tefsiri; müfessirin dil, kontekst (konu, bağlam veya esbab-ı nüzul), amaç (makasıt), sosyokültürel çevre gibi alanlardaki bilgi birikimi ve zihinsel faaliyetini ortaya koyduğu tefsir çalışmalarıdır. Müfessir tefsir yaparken içtihat etmekten kaçınmaz. Önemli örnekleri el-Ferra - Meân'il Kur'an Zemahşeri - el- Keşşaf Mukâtil bin Süleyman - Tefsir-i kebir Ebussuud Efendi - İrşadü’l-Aklu’s-Selim Mezaye’l-Kitabü’l-Kerim Razi - Mefatihul Gayb Muhammed Hamdi Yazır - Hak dini Kuran dili Mensûr İşari tefsir; Kur'an'ın batıni, tasavvufi yorumlara göre yapılan tefsirlerine mistik, işari, batıni tefsir denilmiştir. Kur'an ayetlerinin görünen anlamları dışında, daha derin ve gerçek anlamları bulunduğu inancına dayanan tefsir anlayışıdır. Batıni tefsirler ayrıca hurufi, cifr (şifrecilik) ve ebced gibi yöntemleri de kullanabilirler. Tefsirlerin tümünde tefsir yapan kişinin bilgi birikimi, ön kabulleri, seçimleri, eğilimleri, zihinsel kapasite ve kabiliyetlerinin tefsire yansıtılması doğal bir sonuçtur. Örneğin Kur'an ayetlerinde geçen "Rahman Arş'a oturdu", "Allah'ın eli onların elinin üzerindedir", "Allah'ın yüzü" gibi ifadeler akait ve kelam açısından yorumlanır. Tefsir ekolleri Tefsirde birçok yaklaşım görülebilir. Sünni tefsir Şii tefsir Diğerleri; Mutezili tefsiri, Ahmediyye ve Sufi tefsirler, (batıni veya hurufi yaklaşımlar) Bilimsel yaklaşımlar (Kur'an ve bilim), Felsefi yaklaşımlar, Fıkhi tefsirler, Kur'ancılık gibi Zahirilik Eleştiriler Geleneksel tefsirlerde bilimsel bir yansızlık ve objektif bir bakış açısının yansıtıldığını söylemek imkânsızdır. Örneğin Allah'ın isimleri gibi bazı konularda uzun uzadıya yapılan açıklamalar dilbilimi ve antropoloji açısından hiçbir bilimsel temele dayanmaz ve tamamen tefsir yapanın vermek veya oluşturmak istediği Tanrı imajının şekillenmesine hizmet amacı taşır. Tefsir kitaplarında iş bazen o kadar ileri noktalara taşınır ki anlatılanlar ancak masal kitaplarının konusu olabilir. Örneğin bir tefsirde Calut'un uzun boyu anlatılırken O'nun denizden balık yakalayıp ellerini güneşe uzatarak kızartıp yediğini veya İbni Kesir tefsirinde Zülkarneyn'in doğu seferinde bir çölden geçerken rastladığı insanların uzun kulaklarından birini altlarına serip yatak yaptığını, diğer kulaklarıyla da kendilerine gölgelik oluşturduklarını okumak mümkündür (İsrailiyat İslam mitolojisi). Uç noktalarda dolaşan bu yorumlar bazen günlük hayata yön verir. Örneğin Nur suresi 31. ayetin yorumunda bazı tefsirciler örtünme emrinin başı kapsamadığı, esasen bunun bir emir değil tavsiye olduğu sonucuna ulaşırken, aynı ayeti yorumlayan diğerleri başın örtülmesinin farz ve dini örtünme için yeterli ve gerekli olduğu sonucuna ulaşır. Bir başkaları ise aynı ayetlerin yorumundan tesettür için başörtüsünün yeterli olmadığı, kadının bütün vücudunun örtülmesi gerektiği anlamını çıkartırlar. Kur'an'ın Türkçe tefsirleri Türkçe yazılan tefsirler Ömer Feyzi Mardin, Kur'an-ı Kerim, tefsirli ve fihristli Türkçe, 1950. Hacı Murad Sertoğlu, İslâm'ın mukaddes kitabı Kur'ân-ı Kerim'in Türkçe tercüme ve tefsiri, 1955. İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Kur'an, 1957. Osman Nebioğlu, Türkçe Kur'an-ı Kerim, 1957. Besim Atalay, Kur'an-ı Kerim, 1962. H. Tahsin Emiroğlu, Esbab-ı Nüzul - Kur'an ayetlerinin iniş sebepleri ve tefsirleri, 1965. M. Kâzım Öztürk, Kur'an'ın 20. asra göre anlamı, 1974. Ali Rıza Sağman, Lafzen ve mealen Kur'ân'ı Kerim'in tercemesi, 1980. A. Adnan Sütmen, Kur'ân'ı Kerim'in Mealen Manzum Açıklaması, 1984. Hulasatü'l Beyan fi Tefsiril Kur'ân, Mehmed Vehbi, 14 cild, 1924, 1966. Meâni'l Kur'ân, İsmail Hakkı İzmirli, 1927, 1977. Hak Dini Kur'an Dili, Muhammed Hamdi Yazır, 9 cilt, 1935. Kur'ân-ı Kerim'in Türkçe Meal-i Âlisi ve Tefsiri, Ömer Nasuhi Bilmen, 8 cilt, 1962. Füyuzat, Şemseddin Yeşil, 1950. Yüce Kur'ân'ın Çağdaş Tefsiri, Süleyman Ateş, 12 cilt, 1975. Kur'ân Ansiklopedisi, Süleyman Ateş, KUBA Yayınevi, 30 cilt İlmin Işığında Kur'ân Tefsiri, Celal Yıldırım, 10 cilt, 1987. Besairu’l Kur'ân, Ali Küçük, 20 cilt Esbab-ı Nüzul - Kur'ân ayetlerinin iniş sebepleri ve tefsirleri, H. Tahsin Emiroğlu, 1965 Kur'ân-ı Kerim Şifâ Tefsiri, Mahmut Toptaş, Cantaş Y., 8 cilt Kur'ân-ı Kerim Lâfzı ve Ruhu, İmam İskender Ali Mihr, 19 cilt, 2004. Beyanu'l Hak - Kur'ân-ı Kerîm'in Nüzul Sırasına Göre Tefsiri, Mehmet Zeki Duman, Prof. Dr., 3 cilt, 2006 Fahrettin Yıldız Tefsiri Ruhu'l Furkan Tefsiri, Mahmut Ustaosmanoğlu, Ahiska Yayinevi Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur'ân Tefsiri, Bayraktar Bayraklı, Bayraklı Y., 22 c. Büyük Kur'ân Tefsiri, Ali Arslan, Arslan Yayınları, Okusan, 16 cilt Tebyinul Kur'an, Hakkı Yılmaz, 6 cilt Kısa Surelerin Tefsiri, Mehmet Okuyan, Düşün Y., 4 cilt [[Dosya:Qur'anic Manuscript - 3 - Hijazi script.jpg|küçükresim|Hicazî Hattı ile yazılmış Yedinci yüzyıla ait tarihi bir Kur’ân.]] Türkçeye tercüme edilmiş tefsirler Ruh'ul Meani, yazarı Alusi Seyyid Kutub, Fi Zılalil Kur'ân, 1970. İbni Kesir, Hadislerle Kur'ân-ı Kerîm Tefsiri, Çağrı y 16 cilt (Eklenmiş) 1983. ibni Kesir Tesiri Orijinal terceme Kahraman y 10 cilt ibni Kesir Tesiri Orijinal terceme Polen y 10 cilt Mevdudî Tefsiri Kurtubî Tefsiri Safvetutefasir (tefsirlerin Özü) M.Ali Sabunî iz Yayıncılık Fahruddîn-i Râzî, Mefatih El-Ğayb Tefsîrü'l Münîr, - Vehbe Zuhayli (Risale Yayınları) Kur'anın Konulu Tefsiri - Gazali, Ağaç Yayinları Et-Tefsirul Hadis, Izzet Derveze,Ekin yayınları el Esas fit-Tefsir Said Hawa Şamil yayınları Ahkam tefsiri M. Ali Sabunî Şamil yayınları Ahkam tefsiri Mukatil b.Süleyman Ebu'l Leys es-Semerkandî Tefsiri Sezgin Neşriyat Furkan (Tefsirul Vadh) Hicazi ilim Yayınevi Ayntabi Mehmed Efendi, Tibyan Tefsiri, Terc: Ahmed Davudoğlu, Huzur Y. 4 cilt Abdurrahman es-Sa’dî, Tefsîru’s-Sa’dî, Guraba Y. 5 cilt Muhammed Hüseyin Fadlullah, Min Vahyi’l Kur'ân, Akâdemi Y. 10 cilt Muhammed Hüseyin Tabatabaî, El Mizan fi Tefsir'ul Kur'an, Kevser Y . 22 cilt Celaleyn Tefsiri, Celaleddin Suyuti, Sağlam Y. 3 cilt Seyfuddin el-Muvahhid, Dâvetçinin Tefsiri, Hak Y.5 cilt Muhammed Ebu’l-Abdallah En-Nişaburi, Vedahu’l Burhan, Tevhid Yayınları 2 cilt İmâm Nesefi, Nesefî Tefsiri, Ravza Yayınları 10 cilt İsmail Hakkı Bursevi, Ruhu’l-Beyan, Erkam Y. 24cilt Ebussuud, Ebussuud Tefsiri, Boğaziçi Y.12 cilt Ebu Bekir Cabir el-Cezâiri, En Kolay Tefsir, Mektup Yayınları İbn Kayyim El-Cevziyye, İbn Kayyim Tefsiri, Polen Y.4 cilt ibnil Cevzi Zadul Mesir Kahraman y. Tefsirul Menar "Muhammed Abduh ve Reşit Rıza" Ekin y. 14 cilt Beydavi Tefsiri Kahraman y. 5 cilt Ceylani tefsiri 6 Cilt Taberi Tefsiri 9 Cilt En Kolay Tefsir & Eyserut Tefasir "Cazairi" Kurtubi Tefsiri & El Camiu li Ahkamil Kuran Dış bağlantılar

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

KUR'ÂN TEFSÎRİ (ELMALI) Türkçe Kur'an Tefsirleri Kaynakça İslami bir bilim Kategori:İslam terimleri Kategori:İslam ilahiyatı

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Tefsir

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi