Teksas valileri listesi

[bullvar_katip]

Teksas valisi, Teksas eyaletindeki yürütme organının başı ve eyaletin askerî güçlerinin başkomutanıdır. Vali Teksas Meclisi'nden geçen tasarıları onama ve veto etme hakkına sahiptir, meclisi toplantıya çağırabilir. Vali yasama meclisinin izniyle görevden alma (yalnızca Af ve Şartlı Tahliye Kurulu tarafından önerildiğinde) veya vatan hainliği dışındaki durumlarda kişileri affedebilir. Diğer ABD eyalet valileri ile karşılaştırıldığında, Slate dergisi ve liberal yorumcu Molly Ivin Teksas valiliğinden oldukça zayıf bir daire olarak bahsetti. Nasıl bakıldığına bağlı olarak Teksas Vali Yardımcısı’nın Senato’yu idare eden kişi olması nedeniyle politik olarak daha etkili birisi olduğu da iddia edilebilir. Günümüzde Teksas valisi 20 Ocak 2015'te göreve başlayan Greg Abbott'tur. Eyaletin ilk anayasası 1845 yılında valilik kurumunu oluşturmuş, orijinal olarak her altı yıllık sürede maksimum dört yıl hizmet vermesini ve hizmet sürelerinin ikişer yıl olmasını öngörmüştür. (Yani bir nevi valinin ikiden fazla kez seçilmemesini öngörmüştür.) 1861 yılında birlikten ayrılma amaçlı kurulan anayasa ise valiliğin göreve başlama gününü seçimi takip eden ilk Kasım ayının ilk Pazartesi’si olarak belirlemiştir. Amerikan İç Savaşı’ndan hemen sonra 1866 yılında kabul edilen anayasa ise hizmet süresini oniki yıllık bir süre içinde maksimum olarak her birisi dört yıl olan iki dönem olarak belirlemiştir. Hizmete başlama süresini de olabilecek en kısa sürede bir Perşembe günü olarak öngörmüştür. Yeniden yapılanma dönemi sürecinde kabul edilen 1869 yılı anayasası hizmet süresi sınırlamasını kaldırmış, ve günümüze kadar Teksas hizmet sınırlaması olmayan 14 eyaletten birisidir. Halen yürürlükte olan 1876 yılı anayasası hizmet süresini iki yıla düşürmüş, ama 1972 yılında yapılan bir düzenleme ile bu süre tekrar dört yıla çıkarılmıştır. Vali her dört yılda bir Vali Yardımcısı ile birlikte Ocak ayının üçüncü Perşembesi göreve gelmek üzere yemin eder. Halen görevde olan vali Greg Abbott ve vali yardımcısı Dan Patrick görevlerine 19 Ocak 2015’te başlamışlardır. Her ne kadar bir vali adayının aday olma sınırlaması olmasa da 19. veya 20. yüzyılda hiçbir Teksas valisi yedi buçuk dönemden (Allan Shivers) veya toplam sekiz yıllık bir dönemden (Bill Clements, arka arkaya iki dört yıllık dönem) daha fazla seçilememiştir. Aralık 2000’den Ocak 2015'e kadar görev yapan vali Rick Perry bu iki rekoru da geçmiştir. Allan Shivers, Price Daniel ve John Connally’nın ardından arka arkaya üç dönem hizmet veren dördüncü validir. Herhangi bir nedenden dolayı valilik makamı boşalırsa yerine vali yardımcısı göreve gelir. Vali yardımcısına bu hak anayasaya 1999 yılında yapılan düzenleme ile verilmiştir. 1999 yılından önce vali yardımcısının sadece valilik makamını temsil etme hakkı vardı. Bunun tek istisnası 1861 anayasası idi, bu anayasaya göre ise vali yardımcısı, valilik makamının boşalması halinde, “Temsili Teksas Valisi” olabiliyordu. Teksas valileri Diğer yüksek görevlerde de görev yapanlar Yaşayan eski valiler Eylül 2023 itibarıyla görev yapmış iki Teksas valisi hayattadır. 5 Ağustos 2017 tarihinde vefat eden Mark White (1983-1987) en yakın zamanda hayatını kaybeden validir. Valilerle ilgili bazı bilgiler küçükresim|sağ|200px|Makam Forsu’na ek olarak Teksas Valiliği’nin temsil eden bir bayrak da vardır ama çok sık kullanılmaz. Arka plan Teksas'ın iki kadın valisi oldu: Miriam A. "Ma" Ferguson ve Ann Richards. Ferguson, bir ABD eyaleti için seçilen ilk iki kadın validen biridir (4 Kasım 1924), diğeri ise Wyoming'dan Nellie Tayloe Ross'dur. Ross 5 Ocak 1925'te açılış töreni yaparken, Ferguson da 20 Ocak'ta yapmıştır. Bu yüzden Ross ilk kadın eyalet valisi olarak kabul edilir. Ferguson eski vali Jim "Pa" Ferguson'un karısıydı; fakat Richards kendi başına seçildi: ne evli ne de valinin eski karısıydı. Teksas’ta hizmet vermiş valiler 14 eyalette dünyaya gelmişlerdir: Alabama, Connecticut, Florida, Georgia, Iowa, Kentucky, Louisiana, Mississippi, Kuzey Karolina, Ohio, Güney Karolina, Tennessee, Teksas ve Virginia. Teksas valilerin mezun olduğu yerler sıralamasına en çok Baylor Üniversitesi!nden mezun olanlar gelmketedir. Bu üniversiteden beş vali mezun olmuştur: Lawrence Sullivan Ross, Pat Morris Neff, Price Daniel, Mark White ve Ann Richards – her ne kadar bu üniversitenin mezunlarından kabul edilse de Lawrence Sullivan Ross eğitimini tamamlamamıştır. Bugüne kadar üniversite eğitimi görmediği halde vali seçilen tek kişi Coke Stevenson!dur. Bill Clements ise üniversiteye başlayıp, mezun olmayan tek validir. Seçimler Arka arkaya değil de belli dönemlerde birden fazla kez hizmet vermiş üç Teksas valisi vardır: Elisha M. Pease, Miriam A. Ferguson ve Bill Clements. Birçok güney eyaleti gibi Teksas’ta da yeniden yapılanma dönemi ile yirminci yüzyılın sonlarına kadarki sürede hiçbir Cumhuriyetçi vali seçilmemiştir. 1874 yılında Edmund J. Davis’in görevini bırakmasınından 105 yıl sonra ilk Cumhuriyetçi vali Bill Clements’dir. 1972 yılında göreve gelen Dolph Briscoe iki yıllık dönem için seçilen son validir; kendisi aynı zamanda 1974 yılında ilk kez dört yıllık süre için göreve gelen validir. Popüler kültürde Teksas valileri W. Lee "Pappy" O'Daniel, 2000 yılında vizyona giren Nerdesin Be Birader? filmindeki Mississippi valisi Menelaus "Pappy" O'Daniel karakterine ilham vermiştir. Ann Richards animasyon çizgi filmi King of the Hill’de Bill Dauterive adlı karakterle ile bir aşk yaşarken tasvir edilmiştir. Notlar Kaynakça Genel Teksas Yürütme Kurumu Referansları – Teksas Valiliği (İngilizce) Teksas El Kitabı: Teksas Tarihi, Başkanları ve Valileri ile ilgili sorular ve cevaplar (İngilizce) Valilik makamanın yetkilerini ve sınırlarını açıklayan bir çalışma (İngilizce) Anayasalar 1876 Anayasası, değiştirilmiş - halen yürürlüktedir (İngilizce) 1876 Anayasası (İngilizce) 1869 Anayasası (İngilizce) 1866 Anayasası (İngilizce) 1861 Anayasası (İngilizce) 1845 Anayasası (İngilizce) Kategori:Amerikalı valiler listeleri Vali