Tilki

[bullvar_katip]

Tilki, Canidae (köpekgiller) ailesi içindeki yedi cinste sınıflanmış ve yaklaşık 24 tür canlının ortak adıdır. Buna karşılık, Batı dünyasında "tilki" denilmekle en çok ifade edilen canlı türü Vulpes vulpes, yani kızıl tilkidir. Köpekgiller ailesinin bir parçasıdır. Kızıl tilki, kum tilkisi, Karsak, Bengal tilkisi, Kutup tilkisi, Afgan tilkisi, Güney Afrika tilkisi ve Çöl tilkisi gibi türleri vardır. Hepçil canlılar olan tilkilerin hemen her kıtada bulunuyor olmaları, çoğu halkların popüler kültüründe ve folklorunda da yer almalarına yol açmıştır. Hızlı bir ısırık ile çoğunlukla kemiricilerden oluşan kurbanlarını öldürürler. Birçok ayrı küçük hayvanlar, bitkisel gıda ve leş ile beslenirler. Yuvalarını yerde kuran kuşlar, tavuksular, tavşanlar, böcekler, balıklar ile de beslenebilirler. Çok nadir olarak geyik ya da domuz yavrularını avlarlar ve çok zor zamanlarda amfibyum ve sürüngen türleri de yiyebilirler. Tilkilerin kümeslere girip tavuk çalmaları da meşhurdur. Bazı tilkiler karayollarını takip eder ve otomobillerin ezdiği hayvanların leşleri ile beslenirler. Masallarda kurnaz kişi olarak anlatılır. Erkek tilkilerin cinsel karakteristikleri Erkek bir tilkinin testis torbası sarkık halde iken bile vücuda yakın durmaktadır. Diğer köpekgillerde olduğu gibi, erkek tilki bir baculuma sahiptir. Kızıl tilkilerin testisleri kutup tilkilerine kıyasla daha küçüktür. Kızıl tilkilerde sperm oluşumu, ağustos ve eylül aylarında başlar ve aralık ile şubat aylarında testisler en ağır oldukları zamana ulaşırlar. Sınıflandırma "Tilki" denildiğinde, aşağıda sunulmuş cins ve türler ifade edilebilir: Cins : Cerdocyon Tür : Cerdocyon thous - Yengeç yiyen tilki Cins : Dusicyon Tür : Dusicyon australis - Falkland tilkisi; soyu tükenmiş Cins : Otocyon Tür : Otocyon megalotis - İri kulaklı tilki Cins : Pseudalopex - Yalancı tilkiler ya da Güney Amerika tilkileri; toplam 6 tür Tür : Pseudalopex culpaeus - And tilkisi Tür : Pseudalopex fulvipes - Darwin tilkisi Tür : Pseudalopex griseus - Arjantin gri tilkisi Tür : Pseudalopex gymnocercus - Pampa tilkisi Tür : Pseudalopex sechurae - Peru çöl tilkisi Tür : Pseudalopex vetulus - Brezilya dövüş tilkisi Cins : Urocyon - 3 tür Tür : Urocyon cinereoargenteus - Boz tilki Tür : Urocyon littoralis - Ada boz tilkisi Tür : Urocyon sp. - Cozumel tilkisi (yeni bulunmuş) Cins : Vulpes Tür : Vulpes bengalensis - Bengal tilkisi Tür : Vulpes cana - Afgan tilkisi Tür : Vulpes chama - Güney Afrika tilkisi Tür : Vulpes corsac - Korsak tilkisi Tür : Vulpes ferrilata - Tibet tilkisi Tür : Vulpes lagopus - Kutup tilkisi Tür : Vulpes macrotis - Cüce tilki Tür : Vulpes pallida - Soluk tilki Tür : Vulpes rueppelli - Kum tilkisi Tür : Vulpes velox - Ova tilkisi Tür : Vulpes vulpes - Kızıl tilki Tür : Vulpes zerda - Çöl tilkisi Ayrıca bakınız Kaynakça İngilizce Wikipedia'daki maddesinin 30 Kasım 2006 sürümü. IUCN/SSC, Canid Specialist Group (Dünya Koruma Birliği/Türlerin Sağ Kalımı Kurulu, Köpekgiller Uzmanlık Grubu) sitesindeki Species (Türler) sayfası.