Tommaso Campanella

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Tommaso Campanella, asıl adı Giovanni Domenico Campanella (5 Eylül 1568, Stilo, Napoli Krallığı – 21 Mayıs 1639, Paris), Dominikan keşiş, İtalyan şair, yazar ve Platoncu filozof. Ütopya yapıtı Güneş Ülkesi (Latince başlığı: Civitas Solis, İtalyanca başlığı: La Città del Sole) ile ünlüdür. Yaşamı Campanella, 1568’de Stilo’da dünyaya geldi. 1583’te Dominiken tarikatına girerek Tommaso adını aldı. 1589’da Napoli’ye giderek, orada Philosophia sensibus demostratayı (1591; Duyularla Açıklanan Felsefe) yayımladı. Padova’da Galileo Galilei ile tanıştı; yıllar sonra yazdığı Apologia pro Galilaeo (1616; Galilei’nin Savunması) adlı eserinde Galileo’yu savunacaktı. Campanella 1593’te cinsel sapıklıkla suçlandı ve tutuklandı, ama beraat etti. 1596’da heretiklik suçlamalarına karşı kendini savundu. Tomasso Campanella Kalabriya'yı İspanyol egemenliğinden kurtarmak ve hayalindeki komünist düzeni kurabilmek için 1599 yılında bir ayaklanma planı hazırlamıştı. Bu plana Kalabriya'nın ileri gelenleri de dahil olmuştu, ancak isyan hazırlığının ihbar edilmesi üzerine geniş bir tutuklama başlatıldı ve bu kapsamda Campanella da tutuklandı. Ayaklanmanın başarısız olması durumunda isyancıları kurtarmak için Kalabriya açıklarında bir Osmanlı gemisi beklemekteydi. Aslen Kalabriyalı olan Cigaloğlu Paşa, ki Cağaloğlu ismi buradan gelir, Campanella ile sürekli irtibattaydı. Ancak ayaklanmanın henüz başlatılmadan bastırılması üzerine Cigaloğlu Paşa da yeniden Osmanlı topraklarına dönmek zorunda kaldı. 27 yılını burada geçirirken İtalyan edebiyatının en güzel şiirlerini yazdı. Ayaklanma planının açığa çıkarılmasıyla tutuklanıp Napoli’ye götürüldü. Gördüğü işkence sonucunda ayaklanmada yer aldığını itiraf etti, ancak deli rolü yaparak ölüm cezasından kurtuldu ve ömür boyu hapse mahkûm edildi. 1626’da serbest bırakıldı. 1634’te Napoli’de İspanyollara karşı bir komplonun içinde yer aldığı belirlenince, Fransa’ya kaçtı. Campanella, 1639’da Paris’te öldü. küçükresim|Apologia pro Galilaeo, 1622 Güneş Ülkesi Campanella, hapisteyken Güneş Ülkesini yazdı. Yüzyıl önce yaşamış Thomas More gibi, Campanella da yapıtında Platon’un Politeasını (Devlet 1942, 1946) örnek alır. Güneş Ülkesi’nin yöneticileri aydın kişilerdir. Ülkenin en yüksek yöneticisi filozof bir rahiptir. Her birey, topluma yararlı olacak şekilde bir görev üstlenir. Özel mülkiyet yasak olup, her şey ortaktır. Öteki eserleri Lirik şiirlerini bir araya getirdiği Scelta (1622; Seçmeler), Metafisica (1638; Metafizik) ve Theologia (1613-1614; İlahiyat) Campanella’nın öteki eserlerinden bazılarıdır. Türkçede Campanella küçükresim|Metaphysica, 1638 Civitas Solis / La città del sole (1602). Güneş Ülkesi, çev. Vedat Günyol ve Haydar Kazgan (İstanbul: Çan, 1965). Güneş Ülkesi, çev. Veysel Atayman (İstanbul: Bordo Siyah, 2003). Güneş Kent, çev. Kaan Yılmaz (İstanbul: İm Yayın Tasarım, 2003). Güneş Ülkesi, çev. Sadık Usta (İstanbul: Kaynak, 2005). Civitas Solis / Güneş Ülkesi, çev. Çiğdem Dürüşken (İstanbul: Kabalcı, 2008). Ayrıca bakınız Platon Thomas More Ütopya Kategori:1568 doğumlular Kategori:1639 yılında ölenler Kategori

ominikanlar Kategori:İtalyan Dominikanlar Kategori:İtalyan şairler Kategori:İtalyan filozoflar Kategori:İtalyan ilahiyatçılar Kategori:16. yüzyıl İtalyan yazarları Kategori:17. yüzyıl İtalyan yazarları Kategori:Ütopyacılar Kategori:17. yüzyılda İtalyanlar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Tommaso Campanella

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi