Triton (uydu)

[bullvar_katip]

Triton, Neptün gezegeninin en büyük doğal uydusudur. 10 Ekim 1846'da İngiliz gök bilimci William Lassell tarafından keşfedilen ilk Neptün uydusuydu. Güneş Sistemi'nde, gezegeninin tersi yönünde bir yörüngeye sahip tek büyük uydudur. Ters yön yörüngesi ve Plüton'a benzer kompozisyonu nedeniyle Kuiper kuşağından yakalanan bir cüce gezegen olduğu düşünülmektedir. 2.710 kilometre (1.680 mil) çapıyla Güneş Sistemi'ndeki yedinci en büyük uydudur. Neptün'ün hidrostatik dengede olacak kadar büyük olan tek uydusudur. Triton, Güneş Sistemi'nde jeolojik olarak aktif olduğu bilinen birkaç uydudan biridir (diğerleri: Jüpiter'in İo ve Europa'sı ile Satürn'ün Enceladus ve Titan uydularıdır). Sonuç olarak yüzeyi nispeten gençtir ve birkaç belirgin çarpma kraterine sahiptir. Karışık kriyovolkanik ve tektonik araziler, karmaşık bir jeolojik tarihi akla getirir. Triton, çoğunlukla donmuş azottan oluşan bir yüzeye, bir su buzu kabuğuna, donmuş bir mantoya ve önemli bir kaya ve metal çekirdeğe sahiptir. Çekirdek, toplam kütlesinin üçte ikisini oluşturur. Ortalama yoğunluk 2,061 g/cm olup, yaklaşık olarak %15-35 su buzu bileşimini yansıtır. Voyager 2, 1989 yılındaki Triton geçişinde 38 K (−235°C) yüzey sıcaklıkları tespit etti ve ayrıca süblime nitrojen gazı püskürten aktif gayzerleri keşfetti, bu da deniz seviyesindeki Dünya atmosfer basıncının 'inden daha az olan zayıf bir nitrojen atmosferinin önemli etkenidir. Voyager 2, Triton'u ziyaret eden tek uzay aracıdır. Sonda, uydu yüzeyinin sadece %40'ını inceleyebildiğinden, gelecekte gerçekleştirilecek Neptün sistemi ziyaretlerinde Triton'a odaklanılması düşünülmektedir. Keşif ve adlandırma Neptün'ün Alman gök bilimci Johann Gottfried Galle tarafından keşfedilmesinden yalnızca 17 gün sonra, 10 Ekim 1846'da İngiliz gök bilimci William Lassell tarafından keşfedilmiştir. John Herschel, Neptün'ün keşfi haberini aldığında Lassell'e olası uyduları aramasını öneren bir mektup yazdı. Lassell bunu yaptı ve sekiz gün sonra Triton'u keşfetti. Triton, Neptün'ün oğlu olan Yunan deniz tanrısı Triton'un ardından isimlendirilmiştir. İsim 1880 yılında Camille Flammarion tarafından önerilmiştir. Yörünge Triton yörüngede dönüşü bakımından, güneş sistemindeki bütün diğer büyük uydulardan farklıdır. Triton, Neptün'ün aksi yönünde dönmektedir. Uranüs'ün üç dış uydusu gibi Jüpiter ve Satürn'ün dış uydularının büyük kısmı da ters bir yörüngeye sahiptir; ancak bu uyduların hepsi çok küçüktür, en büyüklerinin (Phoebe) çapı ve kütlesi sırasıyla Triton'un çapının ve kütlesinin %8'i ve %0,03'üdür. Ters yörüngesi olan uyduların, yörüngelerine girmiş oldukları gezegenler gibi güneş bulutsusu bölgesinin bir parçası olması mümkün değildir, başka bir yerlerden gezegenlerin çekim gücüne kapılmış ya da bir çarpışma yoluyla ters yöne dönmeye başlamış olmalılardır. İkinci senaryo Triton için en az olasılığı olan senaryodur; bu yüzden Triton'un Neptün'ün çekim gücüne kapılan bir Kuiper kuşağı nesnesi olduğundan kuşkulanılmaktadır. Resimler Kaynakça Kategoriüzensiz uydular Kategori:Neptün'ün doğal uyduları Kategori:1846'da keşfedilen astronomik cisimler