Türkiye Ermenileri

[bullvar_katip]

[[Dosya:Gorskii 01620u.jpg|upright=0.91|küçükresim|1900'lerin başlarında geleneksel kıyafetleriyle Türkiye'de yaşayan bir Ermeni, Artvin.]] Türkiye Ermenileri ( Trkahayer), nüfusu 40.000 ile 76.000 arasında değişen (Hemşinliler dahil edilmemiştir) ve ezici çoğunluğu İstanbul'da yaşayan topluluk. 1915 Ermeni Kırımı'ndan sonra Anadolu'da oldukça azalan Türkiye Ermenileri, diğer gayrimüslim cemaatlerde de olduğu gibi yurt dışına göçler, düşük doğum oranları ve daha yüksek ölüm oranlarından dolayı azalmaktadır. Büyük çoğunluğu bağımsız bir Hristiyan mezhebi olan Ermeni Apostolik Kilisesi mensubu, çok küçük bir bölümü ise Ermeni Katolik Kilisesi mensubudur. Tüm Türkiye Ermenileri 60 binin biraz üzerinden gösteren Uluslararası Azınlık Hakları Organizasyonu, bu nüfusun 60 binini Apostolik, 2 binini ise Katolik olarak belirtir ve az sayıda Protestan Ermeninin varlığını da bildirir. Ermeni Apostolik Kilisesi mensubu olanlar İstanbul Ermeni Patrikhanesi'ne bağlıdırlar. Lozan Antlaşması'na göre azınlık statüsünde sayılıp ana dillerinde eğitim veren okul açabilirler, ana dillerinde gazete ve dergi çıkarabilirler. Nüfus upright=0.91|küçükresim|Türkiye'de yaşayan Gizli Ermeniler (Kripto-Ermeniler) Türkiye Ermenileri kabaca 3'e ayrılır. Bunlar; Resmi Ermeniler: Kiliseler bağlı olan Ermenilerdir. Alt kimliğini açıkça belli eden kişilerdir. İslamlaşmış Ermeniler 17. ve 18. yüzyıllarda Müslümanlaşan bu Ermenilere Hemşinliler örnek verilebilir. Gizli Ermeniler: Ermeni İsyanları ve Ermeni Kırımı sonrası Müslümanlaşan Ermenilerdir, Ermenilik bilincini koruyan ya da korumayan, genelde Anadolu'da yaşayan bireylerdir. Türk vatandaşı olmayan ve nüfus olarak genel Ermeni nüfusu içinde yer almayan; ama Türkiye'de yaşayan Ermeni kökenli kaçak işçiler de ayrı bir grup olarak ele alınabilir. Nüfusları siyasi liderlerce farklı ve 100.000 gibi büyük sayılarla belirtilse de yapılan araştırmalar bu nüfusun 10-13 bin civarında olduğudur. Göçmenler Ermenistan'ı çok etkileyen 7,2 şiddetindeki Spitak Depreminden sonra ve Sovyet dönemi sonrası hâlâ süren ekonomik istikrarsızlık yüzünden Türkiye'ye gelmiştir. Gelenlerin çoğu kadındır ve ev işlerinde çalışmaktadırlar. Dağılım Türkiye'nin 60 bin üzerindeki Ermeni nüfusunun yaklaşık 50 bini İstanbul'da yaşamaktadır. Bu topluluğun 30 bini ise sadece tek bir ilçede, Bakırköy'de yaşamaktadır. Bakırköy dışında Ermenilerin çoğunlukta olduğu diğer semtler ise; Kurtuluş ve Samatya (Koca Mustafa Paşa). Bir diğer önemli yerleşim yeri ise Hatay'a bağlı Vakıflı köyüdür. Nüfusunun tamamı Ermeni olan Vakıflı köyü, bu anlamda Türkiye'deki tek yerleşim yeridir. Diaspora Cumhuriyet sonrasında çeşitli nedenlerle Türkiye'yi terk eden Ermeniler, farklı ülkelere göç etmişlerdir. Örneğin, Ermenistan milli takımında da forma giymiş olan, Türkiye doğumlu Hollandalı futbolcu Aras Özbiliz bu gruba örnektir. Türkiye'de Ermenice Türkiye'de Ermenice (Batı Ermenice lehçesi) bugünkü Ermeni toplumunda sadece küçük bir azınlık tarafından konuşulmaktadır. Ermeni toplumunun yüzde 82'si anadili olarak Türkçe konuşurken, Ermeni toplumunun sadece yüzde 18'i anadili olarak Ermenice konuşuyor. Bu oran gençler arasında daha da düşüktür ve yüzde 92'si anadili olarak Türkçe konuşurken, sadece yüzde 8'i anadili olarak Ermenice konuşmaktadır. anadili olarak Türkçe Ermenice'nin yerini alıyor ve bu yüzden Türkiye'de Ermenice yok olma sürecine girmiştir. UNESCO, Türkiye'de Ermeni dilini Dünya yıllık "Atlas of the World's Languages in Danger" (Tehlikede olan Dünya Dilleri Atlası)na eklemiştir ve burada Türkiye'de Batı Ermeni lehçesini "definitely endangered language" (kesinlikle tehlikede bir dil) olarak tanımlanıyor. Ayrıca bakınız Ermenistan-Türkiye ilişkileri Türkiye'deki Ermeni kültürel mirası Osmanlı Ermenileri Ermeni Sorunu Bursa'daki gayrimüslimler Kaynakça Kategori:Ülkelerine göre Ermeniler