türkiye'nin beach club mafyaları

[muratergunlqo51]

Anıl Aba'nın BirGün'de yayımlanan şahane yazısı. "Ege sahillerindeki şu meşhur beach club’lara giriş fiyatları hafta içi 80-90, hafta sonu 100-125 lira. Fiyata şezlong, şemsiye ve bir kola dahil, o da 200 ml’lik küçük kutuda olanlardan. Kimisinde giriş 50 lira ama şemsiye ve şezlong ekstra, 30-40 lira. Bazısında giriş ücreti yok ama içeride kişi başı 150-200 liralık harcama yapmanız zorunlu. Pofidikleri ayrıca kiralayanlar var, 20-25 lira. Otopark zaten 25-30 lira. Arabanız dandik, cüzdanınız ince gibiyse “içerisi dolu” deyip geri çevirebiliyorlar. Kapıda çantanız fermuarlı ceplerine kadar didik didik aranıyor, mekâna yanlışlıkla su veya gofret bile sokamıyorsunuz. İçerde tost 30 lira. Limonata 20 lira. Kahve 25 lira. Bira 40 lira, 33’lük. “Frozen mermaid margarita with a twist of lime and coconut” gibi cafcaflı kokteyller isimlerinin uzunluğuna göre 80-100 lira. İstakozlu hamburger 250 lira. İstakozsuz hamburger 60-70 lira. 500 liraya pizza satan mekân da var.....Beach club hiyerarşisinin olmazsa olmazı olan kovalı şezlonglar 500-600 lira. Bu buralara oturmak için buzlu kovada şişe açmanız gerekiyor. Arkalardaki kovasız şezlonglarda oturanlara hizmet ve güler yüz yok. Mesela “Kavanozda ev yapımı naneli alaçatı limonatası” söylüyorsunuz, 45 dakikada üç kere hatırlattıktan sonra belki geliyor. İnsan gibi muamele görmek için ekstradan 100 lira bahşiş atmanız gerekiyor.....İdo Tatlıses, Kerimcan Durmaz, Samet Liçina, Emre Balık, Pascal Nouma, Batıkan Tanrıkulu ve Cem Belevi gibi isimlerini ilk defa duyduğunuz “dünyaca ünlü” DJ’lerin sözde müzik yaptığı bazı mekânların happy hour’larında zorunlu olan stantlar 1000 tl (bir şişe premium içki dahil), localar 3500 tl (üç şişe premium içki dahil). Stantlar beş, localar sekiz kişilik olup fiyatlara yüzde 10 servis bedeli eklenmektedir....... Bu beach club’lar berbat hizmet, yüksek fiyatlar, mafyatik işletmeciler, kaba personel, kötü yemekler ve İdo Tatlıses’e rağmen nasıl piyasada var olabiliyorlar? Tekel oldukları için. Tatilcilerin fazla alternatifi yok. Bakın, Türkiye’de 463 mavi bayraklı plaj var. Bu da, yaklaşık olarak, her 177 bin vatandaşa bir plaj düşüyor demektir. Yabancı turistler de cabası… Coğrafya ve mevsimler belli, denize girilebilir alanlar sınırlı, ama nüfus büyüyor. Haliyle bu sahilleri, koyları ve plajları işletenlerin tartışmasız bir tekel gücü oluyor. Tekel demek rant demektir. Yani sahibinin hiçbir emek harcamadan elde ettiği garanti gelir. Ricardian rant teorisine göre, nüfus arttıkça ve ekonomi büyüdükçe de bu rant artar. Mesela Ayayorgi koyu’nun tamamını özel işletmeler işgal etmiş durumda. Ücretsiz halk plajı alanı kalmamış. Altı tane beach club var. Onlar da giriş fiyatları konusunda aralarında paslaşıyorlar. Yani fiyatları düşürmek ve/veya hizmet kalitesini arttırmak suretiyle bir piyasa rekabeti oluşması mümkün değil çünkü koyda yer kalmamış zaten.....Kıyı Kanunu, madde 5 – Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır. Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.....Devlet, kamu yararı gözetilmesi şartıyla bu alanları işletmelere verebiliyor. Mevzuata göre bu işletmeler denize en fazla 50 metre yaklaşabilir ve halkın denize girişini engelleyemez. Ama bu beach club’lar resmen denizin üstünde. İnsanların yoldan denize ulaşımı tamamen kesilmiş. Kapıya güvenlik koyup geçmek isteyenlerden haraç keser gibi para istiyorlar. 100 kayme vermeden allah’ın denizine giremiyorsunuz yani. Üstelik, vaktiyle, Danıştay’ın kıyı kullanımları ile ilgili verdiği bazı iptal kararlarında 1) kıyılardan herkesin eşit bir şekilde yararlanma hakkının kısıtlanması, 2) kıyılara üzerinde özel mülkiyet ilişkisinin kurulması, 3) kamu yararının engellenmesi ya da ortadan kaldırılması hususları vurgulanmakta. Ayakbastı parasının 100 lira olduğu, 250 liraya ıstakozlu hamburger, 3500 liraya yataklı loca satılan beach club’larda nasıl bir kamu yararından bahsedilebilir? Bir avuç zengin züppenin story paylaşması kamu yararı değildir. Zira ne o zengin züppeler kamudur ne de Kerimcan Durmaz… Kamu biziz ve biz bundan bir yarar sağlayamıyoruz........"