Tzoibari Kalesi

[bullvar_katip]

Tzoibari Kalesi (Gürcüce: წოიბარის ციხე) veya Zoybar Kalesi, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Esendal köyünde orta çağda Gürcülerden kalma bir kaledir. Bugün Esendal köyünün bir mahallesi olan eski Tzoibari (Zoybar) köyünde bulunduğu için bu adla bilinmektedir. Tarihçe Tzoibar köyünün ve kalesinin bulunduğu Tao bölgesi, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan yerlerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve yerleşimi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı idaresinin Zoybar (زوٻبار) şeklinde kaydettiği bu yerleşim, 1835 yılında 41 haneden oluşan bir köydü. Tzoibari Kalesi, Parhali Çayı'nın bir kolu olan Arcivani Deresi'nin başlangıç kollarının birleştiği noktada yer alıyordu. Parhali vadisinden gelen tarihi bir yol Tzoibari köyünden geçerek Murgul vadisine ulaşıyordu. Gürcü idaresinden kalma Tzoibari Kalesi de bu tarihi yolu kontrol eden kalelerden biriydi. Tzoibari köyü ile Armaşeni köyü 1946 yılında birleştirilip Armaşen köyü kurulmuş, bu köyün adı 1959 yılında da Esendal olarak değiştirilmiştir. Bu isimlere istinaden Tzoibari Kalesi sonradan Armaşen Kalesi ve Esendal Kalesi olarak da adlandırılmıştır. Mimari Tzoibari Kalesi, Tzoibari köyünün yakında, yaklaşık 30 metre yükseklikte bir kayanın üzerinde moloz taşlar ve kireç harcıyla inşa edilmiştir. Kalenin surları, üzerinde yer aldığı kayanın dış hatları boyunca dolanır. Kale büyük ölçüde yıkılmış olup bugüne sadece doğudaki sur duvarları uzlaşmıştır. Bu duvarların yüksekliği 6 metreyi bulur. Kuzeyinde ana kayayla bütünlük sağlayan duvar kalıntıları mevcuttur. Tzoibari Kalesi'nin batı ucundaki sarnıç günümüze ulaşmıştır. İçi taş ve toprak dolu olan sarnıcın ebatları 1,5 x 1,6 metredir. Kaynakça Kategori:Tao-Klarceti Kategori:Artvin'deki kaleler Kategori:Artvin ilindeki arkeolojik sitler Kategori:Yusufeli