Uçuh

[bullvar_katip]

Uçuh – Türk, Anadolu ve Altay halk inancında hastalık cinidir. Uçug (Uçıg) veya Uşug (Uşıg) da denir. İnsanlara hastalık veren bir kötü ruh. Daha çok uykudan uyanıldığında dudak ve ağız kenarında görülen kabarıklıklar ve bazen de vücutta kızarıklıklar ve kabarmalar şeklinde ortaya çıkan hastalıklara sebep olduğuna inanılır. Uçuk sözcüğü günümüzde de dudak kabarığı olarak kullanılmaya devam eder. Uçuh tedavisiyle sağaltım (tedavi) yoluna gidilir. “Uçuk Yaladı” diyerek, gece insanın ağzını veya bedenini bu ruhun yaladığı ve bu nedenle uçuk, kızamık, kızıl, siğil gibi hastalıklara yakalandığı anlatılır. Uçuh, Türk ve Altay halk inancında aynı zamanda tedavi kurbanıdır. Uçuğ da denir. Uçuk hastalığı ile de yakından alakalıdır. Bir hastayı tedavi etmek isteyen şaman, bu iş için nasıl bir kurban kesilmesi gerektiğini tarif eder, hasta kişi veya bir yakını da bu tanıma uygun bir hayvanı bulup kurban eder. Bazı basit hastalıklarda cansız kurban (saçı) verilir. Bazen de azat kurbanı (ıdık) salınır. Anadoluda Uçuk ve Siğil tedavisinde toprağa okunmuş buğday gömülmesi bu geleneğin bir devamıdır. Bazen ruh bayramı olarak tanımlanabilecek bir şenlik de bu adla anılır. Etimoloji (Uç) kökünden türemiştir. Uçunmak, korkmak, çekinmek demektir. Uçukmak ise görünmek demektir ve değişik varlıkların görünmesini anlatır. Uç kökü herhangi bir şeyin sınırında olmayı ifade eder ki, bu alemle öte dünya arasındaki sınır her zaman bir korkuya sebebiyet verir. Uçmak mecazen aklın sınırlarını zorlamak ve bazen de delirmek anlamına gelir. Kaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) Kategori:Türk mitolojisi