Üsküplü Theodosius

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Üsküplü Theodosius ( Bulgarca; Теодосий Скопски, Makedonca; Теодосиј Гологанов), (1846 - 1926) Bulgar dili uzmanı ve tercüman olan Makedonya'lı bir Bulgar din insanı. Başlangıçta özerk bir Bulgar Kilisesi için mücadele etti ve daha sonra Bulgar Bilimler Akademisi'ne üye oldu. Üsküp'teki Bulgar Eksarhlığı'nın Metropolitan Piskoposu olarak atanmasına rağmen, Ohri Başpiskoposluğunun oluşumuyla ayrı bir Makedon Kilisesi kurma girişiminde bulundu ama başarısız oldu. Üsküplü Theodosius, Bulgaristan'da bir Bulgar ve Kuzey Makedonya'da ise etnik bir Makedon olarak kabul edilir. Biyografi sol|küçükresim|294x294pik| Küçük piskoposun vaaz kitabı. Üsküp Metropoliti Theodosius'un Bir Koleksiyonu. Sofya. Bulgar Kilisesi Sinodu, 1911. Üsküplü Theodosius, Vasil Iliev Gologanov ( Bulgarca ve Makedonca : Васил Илиев Гологанов) olarak Osmanlı İmparatorluğu'nda yer alan Slav nüfuslu Tarlis köyünde (şimdi Yunanistan'ın Kato Nevrokopi'sinin bir parçası) doğdu. Kardeşi Ivan Gologanov Veda Slovena kitabını düzenlemesiyle ünlenmiş bir türkü koleksiyoncusuydu. Vasil, Serres'teki klasik Yunan gymnasiumunda eğitim gördü. 1862'de Theodosius, Serres yakınlarındaki Aziz John Prodromus manastırında keşiş oldu. Daha sonra Konstantinopolis Rum Patriği tarafından bir hiyerodeacon olarak atandı. 1867'de bir dönem Metropolitan Prokopius'un protosingeli olarak çalıştığı Hercegovina'ya gitti. Theodosius 1868'de Bulgar topraklarına döndükten sonra önce Filibe'de sonra da Krihim'de papaz oldu. Filibe'de (1867 – 1878), Yoakim Gruev, Nayden Gerov ve Dragan Manchov gibi ünlü Bulgar Ulusal Uyanış aktivistleriyle temasa geçti. 1870 yılında Bulgar Eksarhlığı kurulduğunda ona katıldı. Krichim Manastırı'nda (1869 - 1873) devrimci komite liderlerinden İç Devrimci Örgüt'ün kurucusu Vasil Levski'yi gizlemesiyle de bilinir. 1873'ten itibaren Serez'deki Bulgar kilise topluluğunun başına geçti. Ancak Konstantinopolis Patrikhanesi'nin baskısıyla Osmanlılar tarafından tutuklandı, işkence gördü ve ölüm tehdidi aldı. 1874'te Osmanlı makamları tarafından Serez'de hapsedildi. Plovdiv bölgesindeki Bulgar devrimci hareketine dahil olmakla suçlandı. Daha sonra Theodosius, Yunan Metropoliti'nin yardımıyla serbest bırakıldı. Serbest bırakılması için yapılan yoğun baskı nedeniyle Eksarhlık'tan vazgeçti. Ancak aynı yıl, Üsküp ve Ohri piskoposluklarının Hristiyan nüfusu ezici çoğunlukla Eksarhlığa katılma lehinde oy kullanmasıyla Theodossius tövbe etti ve Bulgar Kutsal Sinodu onu görevine iade etti. 1874 ve 1875 yılları arasında Theodosius, Serez bölgesindeki yerel Bulgar Ortodoks Kilisesi teşkilatının başkanıydı. 1875'te başmandrit olarak atandı ve o sırada Bulgar Eksarhlığı'nın yetkisi altında olan Niş Metropoliti'nin yardımcısı oldu. 1876-1877'de İstanbul'da tekrar Bulgar Aziz Stephen Kilisesi'nde görev yaptı. 1878 ve 1880 yılları arasında Eksarh, Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlamasından sonra Filibe'de mahsur kaldı ve görevlerini orada gerçekleştirdi. Theodosius, Eksarhane içinde yüksek rütbeli pozisyonları elinde tutmaya sonra da devam etti. 1880'den 1885'e kadar Babıali'de Eksarhlığın temsilcisiydi ve 1885'te Üsküp piskoposluğuna piskopos olarak seçildi. Ancak göreve başlamak için beş yıl beklemek zorunda kaldı. Bu arada 1887'de Sırp siyasetçi Stojan Novakoviç'in ajanları, sözde Sırp-Makedonlar Birliği'nin temsilcileri Kosta Grupchev ve Nahum Evrov ile bir araya geldi. Örgüt, o sırada Sırbistan'ın Osmanlı başkentinde tam yetkili bakanı olan Novakoviç tarafından yönetiliyordu. Sırp hükümeti daha sonra Makedonya'daki Bulgar etkisine karşı koymak için Makedonist fikirleri destekledi. Burada Makedon Slavlarının kademeli olarak Sırplaştırılmasını planladı. Bu görüşmeler sonucunda Theodosius onların etkisi altına girdi. Daha sonra, Üsküp piskoposu (1890-1891) olarak Theodosius, Bulgar Eksarhlığı'ndan tekrar fiili olarak vazgeçti ve Ohri Başpiskoposluğunu restore etmeye ve Makedonya'daki piskoposlukları Bulgar Eksarhlığından ayırmaya çalıştı. Planları, Roma Piskoposu'nun yardımıyla bir Makedon Uniat Kilisesi kurmaktı. Ancak kısa sürede başarısız oldular. Önceleri Bulgar Eksarhlığı oluşumunu bekledi, ancak 1891'de Üsküp'te ilk Sırp lisesi açıldmasıyla beklenti boşa çıktı. 1891 sonunda Eksarhlığın ısrarı üzerine Osmanlılar tarafından İstanbul'a iade edildi. Theodosius tövbe etmesine rağmen, ayrılıkçılığı nedeniyle 1892'de Eksarh tarafından yüksek pozisyonundan kovuldu. Simeon Radev'e göre, piskopos Theodosius'un ayrılıkçılığı Eksarhk I. Joseph'e olan kişisel nefretinden kaynaklanıyordu. Petko Slaveykov, Theodosius'un Makedonculığının Yunan propagandasından ilham aldığına inanıyordu. Gerçekten de faaliyetleri Yunan yanlısı eylemciler tarafından olumlu karşılandı. Makedon Ortodoks Kilisesi tarihi üzerine Makedon uzmanlarının çoğu, Theodosius'un dini ayrılıkçılığının gerçekten erken Makedon milliyetçiliğinin bir biçimine örnek teşkil ettiğini düşünmektedir. Eksarhlık tarafından görevlerinden alındı ve Sofya yakınlarındaki Dragalevtsi Manastırı'na sürgüne gönderildi. Orada 1892'den 1901'e kadar olan dönemi, kurgu ve dini literatür çevirileriyle uğraşmakla ve daha önce olduğu gibi Makedon sorunu'nda Bulgar yanlısı bir tutum sergilemekle geçti. Sonuç olarak affedildi ve 1901 ile 1906 yılları arasında Filibe Piskoposluğu'nda ve ardından Bachkovo Manastırı'nda ve Rila Manastırı'nda piskopos olarak görev yaptı. 1910'da, o sırada boş olan Üsküp Metropoliti'ne yeniden aday olmayı denedi, ancak basında gösterdiği Eksarhlık yanlısı pozisyonlara rağmen reddedildi. 1913'te Bulgar Exarhat ve IMORO'nun düzenlediği bir misyon olan Rodoplarda Pomakların Hristiyanlaştırılmasına katıldı. Katolik özlemlerinden tamamen tövbe ederek, Sinod'un 1914'te Uniate hareketine karşı mücadele için bastığı ve kullandığı Ortodoks Kilisesi ve Katolik Propaganda broşürünü yazdı. Bu süre zarfında Sofya'da görev yaptı ve Kasım 1915'te Bulgar ordusunun Makedonya'daki Sırp birliklerini yenmesi sonrası Zafer Bayramı vesilesiyle ayin düzenledi, dualar okudu. Piskopos Theodosius, bölgenin Bulgaristan'ın bir parçası olduğu 1915 ve 1919 yılları arasında Gümyurdzhina'nın (Gümülcine) kısa ömürlü piskoposluğunu da yönetti. Hayatının son yıllarını Sofya'da edebi faaliyetlerle geçirdi - kitaplar ve yabancı edebiyat çevirileri yazdı. 1910'dan beri Bulgaristan Bilimler Akademisi üyesi olan Theodosius, din üzerine makaleler yazdı. Ayrıca Virgil, François-René de Chateaubriand, John Milton ve diğerlerinin bazı eserlerini Bulgarcaya çevirdi. "Mir" gazetesinde yayınlanan makalelerinden birinde, ilk olarak, Bulgar Ulusal Uyanışının atası olan Hilendarlı Aziz Paisius'un Makedonya'nın Pirin kentindeki Bansko'da doğduğunu ve Makedonya imajının inşasına önemli ölçüde katkıda bulunduğunu iddia etti. Ayrıca bakınız Bulgar Eksarhlığı Makedon Ortodoks Kilisesi Galeri Kaynakça Kategori:Üsküp doğumlu yazarlar Kategori:Erken Makedoncular Kategori:Bulgar çevirmenler Kategori:Bulgar Bilimler Akademisi üyeleri Kategori:1926 yılında ölenler Kategori:1846 doğumlular Kategori:Osmanlı İmparatorluğu'nda Hristiyanlık Kategori:Osmanlı din âlimleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Üsküplü Theodosius

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi