Vir illustris

[bullvar_katip]

[[Dosya:Notitia dignitatum - insignia praefecti praetorio per illyricum.jpg|küçükresim|sağ|200px|Insignia viri illustris praefecti praetorio per Illyricum, Notitia Dignitatumdan alametleri.]] Unvan vir illustris ("şanlı adam") Geç Antik Çağ'da Roma ve Konstantinopolis senatosundaki en yüksek derecelerini tanımlamak için kullanılan bir unvandır. Bütün senatörler vir clarissimus ("çok ünlü adam") unvanına sahipti; ancak dördüncü yüzyılın ortalarından itibaren vir illustris ve vir spectabilis ("takdire şayan adam", illustrisden daha düşük bir derece) yüksek makam sahiplerini ayırt etmek için kullanıldı. Tarihi Kökenleri Geç Antik Çağ'a ait Romalı senatörlerin gelenekleri, ilk iki yüzyıl boyunca yavaş yavaş gelişen isimlerine vir clarissimus unvanını ekledi. Dördüncü yüzyılda, senatör düzeni sayısal olarak büyük ölçüde arttı, böylece unvan daha yaygın hale geldi ve daha değerli senatörleri ayırt etmek için vir spectabilis ve vir illustris unvanları tasarlandı. İlk vir illustris örneği, 354 yılında, Praefectus praetorio tarafından kullanılmasıyla meydana geldi. Birkaç on yıl boyunca tutarsız bir şekilde kullanıldı, ancak daha düzenli olarak, belki de MS 372’de İmparator I. Theodosius tarafından onur unvanlarının resmi olarak kanun haline getirilmeyle ilintilidir. Makamlar Unvan hakkı bulunan makamlar zamana göre değişmekteydi. MS 5. yüzyılın başlarındaki Notitia Dignitatum, unvanın verildiği makamları şöyle listeler: Praefectus praetorio ("Praetorian Prefect"), Praefectus urbi ("Urban Prefect"), Magister militum ("Askerlerin efendisi"), Praepositus sacri cubiculi ("Mukaddes Odanın Subayı"), Magister officiorum ("Makamların Efendisi"), Quaestor, Comes sacrarum largitionum ("Mukaddes Cömertliğin Kontu"), Comes rerum privatarum ("[İmparatorluk] Özel Mülklerinin Kontu"), ve Comes domesticorum equitum sive peditum ("Saray Süvari ya da Piyade Kontu"). Bunların ötesinde, unvan da sık sık konsüllere, bazen daha düşük makamlara verilirdi. Bu durumlarda, unvan makamın sorumluluğunun genişlediğini veya bireye sadece onursal olarak verildiğini gösterebilir. Sonraki gelişmeler Unvan kısa sürede Senato'nun aktif üyeliği olarak kabul edildi; beşinci yüzyılın ortalarında, Spectabiles ve Clarissiminin Senato'ya katılması beklenmiyordu. İmparator I. Justinianus hükümdarlığında tüm senatörler illustris olarak kabul edildi. Aynı zamanda, "illustris" unvanı, dördüncü yüzyılda "clarissimus"un altına düşürüldü ve yüksek yetkililer, "vir gloriosus" veya "gloriosissimus" ve "vir magnificus" unvanlarıyla belirtildi. Yazılı formlar Eski yazıtlarda ve elyazmalarında "inlustris" yazılımı daha sık görülür. Illustris, clarissiminin bir alt kümesi olduğundan unvan, özellikle resmi belgelerde genellikle "vir clarissimus et illustris" olarak yazılır. Kısa unvan genellikle "v. i." (çoğul "vv. ii."), "v. inl.", ya da "vir inl." şeklinde ve uzun unvan "v. c. et inl." şeklinde kısaltılır. Merovenjler ve Karolenjler zamanı, vir inluster ve viri inlustres yazımı yaygındı. Kaynakça Özel Genel Kategori:Antik Roma'da unvanlar Kategori:Bizans'ta unvan ve makamlar