Vittore Carpaccio

[bullvar_katip]

Vittore Carpaccio (yak. 1465, Venedik 1526 Capodistria (günümüzde Koper, Slovenya). Venedik Cumhuriyetinde doğup büyüyüp yaşamış İtalyan asıllı Venedik Rönesansı ekolüne bağlı bir ressam. Venedik Rönesansı resminin 15. yüzyıldan 16. yüzyıla geçiş döneminde önemli olmakla beraber belirli resim akımlarına katılmayıp şahsen kendine mahsus özel bir resim stili geliştirmiştir. Yaşamı Yaşamı hakkında fazla bilgi ve belge bulunmamaktadır. Çok muhtemelen 1465 civarında Venedik'te doğduğu kabul edilmektedir. Babasının adının Piero Scarparzo olduğu ve bir kürk taciri olduğu bilinmektedir. Elimizde bulunan ona ait tek yazılı belge amcası olan keşiş Fr Ilerio'nun vasiyetnamesinde geçen ismidir. Bu vasiyetname ile amcası tüm mirasını yeğeni Carpaccio'ya bırakmaktadır. Bazı sanat tarihçileri herhangi bir vasiye mirasın kanunen ancak 15 veya daha büyük yaşında olursa geçebilmesi gerçeğinden hareket ederek Carpaccio'nun 1455 yakınlarında doğduğunu iddia etmektedir. Carpaccio'nun hazırladığı resimlerde bulunan tarihler 1490-1519 dönemindedir. Venedik'te yaşayıp çalıştığı kabul edilmektedir. Neden ve nasıl Carpaccio adı aldığı bilinmemektedir. Ayrıca 1526'da Venedik Cumhuriyeti'nin ana karada olan arazisinde bulunan Capoistria şehrinde ölmesinin gizemli açıklaması olup olmadığı bilinmemektedir. Venedik Rönesans'ının önemli ressamları olan Gentile Bellini, Vivarini ve Antonello de Massina'dan doğrudan doğruya veya endirekt olarak etkilendiği hazırladığı ilk eserlerde hemen görülebilmektedir. Bazı sanat tarihçileri onun Gentile Bellini'nin çırağı olduğunu iddia etmektedirler. Bununla beraber belirli resim akımlarını Venedik'te ortaya çıkartan ve devam ettiren ressamlar ve sanat kritikleri tarafından Carpaccio'ydan bahis geçmediği için bu resim akımlarına katılmadığı kabul edilmektedir. Carpaccio'nun gayet realist resimleri onun şahsen kendine mahsus özel bir resim stili geliştirdiğine işaret etmektedir. Carpaccio tablolarında gayet iyi işlenmiş hikâye etme unsurları bulunmaktadır. Hristiyan aziz ve azizeler hayat hikâyeleri naratif olarak birbirine bağlantılı birkaç tabloda birlikte ele alınmıştır. Örneğin Azize Ursula'nın hayatı; aziz Yorgo'nun hikâyeleri ve Aziz Jerom'un hayatı hakkında birbirine hikâye ile bağlı birkaç tablosu bulunmaktadır. Carpaccio'nun resim eserlerinde kırmızı renk tonu resimlerinin hiç sert ve haşin olmadan gayet güçlü ve çekici yapmaktadır. Bu naratif resim tablolarında arka plan olarak kabul edilebilecek doğa sahneleri; şehir mimarileri ve bazen egzotik kıyafetli (özellikle sarıklı ve Osmanlı giysileri giymiş) figürler ile gayet detaylı ve realist olarak işlenmiştir. Resim kritiklerini ilgilendiren bir başka gözlem de hazırladığı tablolarda çok sayıda sarıklı ve Osmanlı müslüman kılıklı kişilerin yer alması ve resim ettiği binaların Osmanlı mimari stilini andırmasıdır. Bu konuların gayet gerçekçi ve hatasız işlendiği gayet açıktır. Carpaccio'nun Venedik'in "Terraferma", yani şehir esas adaları dışında Adriyatik Denizi kıyı şehirlerinden Capodistria'da olduğu da göz önüne alınmalıdır. Böylece Carpaccio'nun Osmanlılar arazileri ve kişileri ile ilişkileri olduğunun inkâr edilmez bir gerçek olduğu düşünülmektedir. Bazı kritikler ise onun Osmanlılar ülkesinde seyahatler yapmış olma olasılığına işaret etmektedirler ama bunlar hakkında hiçbir belge bulunmamaktadır. Eserleri Seçilmiş eserler listesi Carpaccio hazırladığı eserler arasından seçilmiş bir liste: Dört Havarisini Takdis Eden İsa, yak. 1480-1490, tahta levha üzerine yağlı boya, 70×68cm, Brescia, Sorlini Vakfı Pietà, yak. 1480-1493, Floransa, Contini-Bonacossi Koleksiyonu Zara Poliptiki, yak. 1480-1493, Zadar, Zadar Katedrali Harbi Taşıyan Askerler ve Yaşlılar, yak. 1490-1493, tuval üzerine tempera, 68×42cm, Floransa, Uffizi Gallerisi Azize Ursula Tarihi, yak. 1490-1495, Venedik, Akademi Galerisi Colonia'ya Haç İçin Gelme, 1490,, tuval üzerine tempera, 280×255cm Azize Ursula ve Ona Refakat Edenleri Apothsiesi, 1491,, tuval üzerine tempera, 841×336cm Hacıların Papa Cyriacus ile toplantısı, 1491-1493,, tuval üzerine tempera, 281×307cm Hacıların Dinsel Şehit Olmaları ve Aziz Ursula'nın Cenazesi, 1493,, tuval üzerine tempera, 271×561cm Nişanlıların Buluşmaları ve Hacıların Ayrılmas, 1495,, tuval üzerine tempera, 280×611cm Azize Ursula'ın Rüyası, 1495,, tuval uzerine tempera, 274×267cm Britanya Sarayından İngiliz Elçilerinin Gelmesi, yak. 1495, tuval üzerine yağlı boya, 275×589cm Elçilerin Uğurlanması, yak. 1495, tuval üzerine yağlı boya, 280×253cm Elçilerin İngiltere Sarayına Geri Dönüşleri, yak. 1495, tuval üzerine yağlı boya, 297×527cm İsa'nın Yahudiler Tapınağında Tanıtılması, yak. 1491-1510, tuval üzerine tempara, 421×236cm, Venedik, Akademi Galerisi Kırmızı Takke Giymiş Bir Adam, yak. 1490-1493, tahta levha üzerine tempera, 35×23cm, Venedik, Müze Correr Sahil Gölünde Avcılık, yak. 1490-1495, tahta levha üzerine yağlı boya, 76×65cm, Los Angeles, Getty Muüzesi Venedikli İki Hanim , yak. 1490-1495, tahta levha üzerine yağlı boya, 94×64cm, Venedik, Müze Correr Bir Hanım Portresi, yak. 1495-1500, Denver, Denver Sanat Müzesi Rialto Köprüsünde Istavroz Mucizesi , yak. 1496, tahta levha üzerine yağlı boya, 365×389cm, Venedik, Akademi Galerisi Passiyonda Ellerinde Çalgılar Taşıyan Dört Melek ve İsa, 1496, tuval üzerine yağlı boya, 162×163cm, Udine, Sehir Müzesi ve Güzel Sanatlar Tarihi Galerisi Kilise Sunak Tablosu, yak. 1496-1500, Grumello del Monte, mahalle kilisesi Meryem ve Bebek İsa ve Aziz Giovannino, yak. 1496-1500, tahta levha üzerine yağlı boya, 69×54cm, Frankfurt, Städel Meryem ve Bebek İsa ve Azizeler Cecilia ve Ursula, yak. 1496-1500, Bir parça Morosini Koleksiyonu. Diğer parça bir İngiliz özel koleksiyonu Temperanza, yak. 1496-1500, Atlanta, High Museum of Art Prudenza, yak. 1496-1500, Atlanta, High Museum of Art Pietà, yak. 1496-1500, Floransa, Serristori Sarayı İskenderiyeli Azize Katerina ve Azize Veneranda, yak. 1500, tahta levha üzerine tempera, Verona, Castelvecchio Müzesi İsa'nın çocukken Mısır'a Kaçmasi, yak. 1500-1510, tahta levha üzerine tempera, 73×111cm, Washington, National Gallery of Art Theseus'un Amazonlar Kraliçesini Karşılaması, yak. 1500-1510, Paris, Jacquemart-André Müzesi İsa'nın Son Günleri Üzerine Meditasyon, yak. 1500-1510, tahta levha üzerine yağlı boya ve tempera, 70,5×86,7cm, New York, Metropolitan Museum Venedik Dükalık Sarayı Duvar Levhaları, yak. 1502-1507, kayıp Azizler Jerom, Yorgo, Trifone, ve Matta hikayeleri, 1502-1507, tuval üzerine tempera, Venedik, Slavlar Scuola di San Giorgio Gatsemanne Bahçesinde Izdırap, 1502, 141×107cm Aziz Matta'nin Cağırması, 1502, 141×115cm Aziz Augustin Studyoda , 1502, 141×210cm Manastırda Aziz Jerom ve Arslan , 1502, 141×211cm Aziz Jerom'un Cenaze Töreni, 1502, 141×211cm Aziz Yorgo ve Ejderha, 1502, 141×360cm Aziz Yorgo'nun Zaferi, 1502, 141×360cm Selenitlerin Vaftiz Edilmesi, 1507, 141×285cm Aziz Trifone Basiliski Uysallaştırması, 1507, 141×300cm Bakire Meryem'in Hikayeleri, 1504-1508, olio su tela, Venedik, Scuola di Santa Maria degli Albanesi Bakire Meryem'in Doğumu, 128×137cm, Bergamo, Carrara Akademisi Yahudiler Tapınağında Bakire Meryem'in Tanıtılması, 1505, 130×137cm, Milano, Pinacoteca di Brera Çiçek Açan Değnek Mucizesi (veya Bakire Meryemin Evlenmesi), 1505, 130×140cm, Milano, Pinacoteca di Brera Beşaret, 130×140cm, 1504, Venedik, Galleria Franchetti Ca' d'Oro Visitazione, 130×140cm, Venedik, Muze Correr, in deposito alla Galleria Franchetti della Ca' d'Oro Meryem'in Olumu, 130×141cm, Venezia, Galleria Franchetti Ca' d'Oro İki Donatri ile Kutsal Aile, 1505, tuval üzerine tempera, 90×136cm, Lizbon, Calouste Gulbenkian Müzesi Kutsal Konuşma, yak. 1505, tahta levha üzerine yağlı boya, 96×126cm, Avignon, Petit Palais Müzesi Kutsal Konuşma, yak. 1505, Karlsruhe, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe Kutsal Konuşma, yak. 1505, Tucson, Arizona Üniversitesi Meryem Okumakta, Ekim 1505, tuval uzeine tempera, 78×51cm, Washington, National Gallery of Art Takdis Edilen İsa, yak. 1505-1510, tahta levha üzerine yağlı boya, 58×46,5cm, New Orleans, Isaac Delgado Museum Maryem Bebek İsa ile Takdis Etmekte, yak. 1505-1510, tuval üzerine tempera, 85×68cm, Washington, National Gallery of Art Aziz Marko ve Ludvico di Tolosa Arasında Muhtesem Aziz Tommaso, 1507, Tuval üzerine tempera, 264×171cm, Stuttgard, Staatsgalerie Bakire Meryem'in Ölümü, 1508, tahta levha üzerine yağlı boya, 242×147cm, Ferrara, Pinacoteca Nazionale İsa'nin Yahudi Tapınağı'nda Tanitilmasi, 1510, tahta levha üzerine tempera, 421×236cm, Venezia, Gallerie dell'Accademia Bir Șovalye Portresi, 1510, tuval üzerine yağlı boya,, 218×152cm, Madrid, Thyssen-Bornemisza Koleksiyonu Ancona'da Papa III. Aleksandr Venedik Duku Alessandro Zen'e Semsiye Hakkinada Bilgi Vermekte, yak. 1510, tuval üzerine, già a Venedik Maggior Consiglio Salonu, Düklük Saray 1577 Papa III. Aleksander Beşaret Gunude San Marko Katedrali Ziyaretcilerine Enduljanj Dagitimi (Giovanni Bellini ile ortaklaşa), yak. 1510, tuval uzerine, Venedik, Maggior Consiglio Salonu, Düklük Sarayi, 1577 Peygamber, (atıf), yak. 1510, tuval üzerine yağlı boya, 186×87cm, Floransa, Uffizi Galerisi Sibilla, (atıf), yak. 1510, tuval üzerine yağlı boya, 186×87cm, Floransa, Uffizi Galerisiü Aziz Stefan hikayeleri, 1511-1520, tahta levha üzerine yağlı boya Aziz Stefan'ın Geçiti, kayip Aziz Stefan ve Alti Sakirdinin Aziz Petros Tarafından Kutsanması, 1511, 148×231cm, Berlin, Gemäldegalerie Aziz Stefan'ın Ayini, 1514, 152×195cm, Paris, Louvre Müzesi Aziz Stefan'ın Tartışması, 1514, 147×172cm, Milano, Pinacoteca di Brera Aziz Stefan'ın Taşa Tutulması, 1520, 142×170cm, Stuttgard, Staatsgalerie Santa Fosca Kilise Sunak Tablosu, 1514, Parçalaei : Venedik, Muze Correr ; Zagreb, Strossmayerova Galerisi ve Bergamo Accademia Carrara Pala di San Vitale, 1514, Venedik, San Vitale Kilisesi Ağrı Dağı'nda 10.000 din şehiti, 1515, tuval üzerine yağlı boya, 307×205cm, Venedik, Akademi Galerisi San Marco Arslani, 1516, tuval üzerine tempera, 130×368cm, Venedik, Düklük Sarayı Capodistria Kilise Sunak Tablosu, 1516-1523, Capodistria Pirano Kilise Sunak Tablosu, 1518, Pirano Pozzale Kilise Sunak Tablosu, 1519, Pozzale Aziz Pol, 1520, Chioggia, chiesa di San Domenico Ölmus İsa, 1520, olio su tavola, 145×185cm, Berlino, Gemäldegalerie Seçilmiş eserler galerisi Ayrıca bakınız Kaynakça Dış bağlantılar "VittoreCarpaccio.org" websitesinde Vittore Carpaccio'nun 150 eseri "Scolarsresource.com" websitesinde Vittore Carpaccio'nun 225 eseri "Web Gallery of Art" websitesinde "Carpaccio" maddesi Kategori:1465 doğumlular Kategori:1526 yılında ölenler Kategori:15. yüzyıl İtalyan ressamları Kategori:16. yüzyıl İtalyan ressamları Kategori:Venedik Cumhuriyeti'nde kişiler