Yalancı kökteş

[bullvar_katip]

Yalancı kökteşler, sahte kökteşler, sahte eş asıllılar veya sahte soydaşlar, benzer hatta aynı ses veya anlam taşıması sebebiyle eş asıllı gibi görünen ancak farklı kökenlere sahip kelime çiftleridir. Bu çiftler ile aynı dil içinde, farklı dillerde, hatta aynı dil ailesi içerisinde dahi karşılaşılabilir. Örneğin, İngilizce 'dog' kelimesi ve Mbabaram dilindeki 'dog' kelimesi tamamen aynı anlama ve çok benzer telaffuzlara sahiptir fakat bu durum tamamen tesadüf eseridir. Aynı şekilde, İngilizce 'too' ve İspanyolca 'too' benzer anlamlarını tamamen farklı Proto-Hint-Avrupa köklerinden almıştır ve aynı şey İngilizce 'has' ve İspanyolca 'haber' kelimeleri için de geçerlidir. Yalancı kökteşler, farklı anlamlara sahip benzer sesli kelimeler olan ancak aslında etimolojik olarak ilişkili olabilen yalancı eşdeğer kelimelerden farklıdır. Olgu "Yalancı kökteş" terimi, bazen yanlış bir şekilde yalancı eşdeğer terimine atıfta bulunmak için kullanılır ancak iki fenomen farklıdır. yalancı eşdeğer kelimeler, farklı dil veya lehçelerde bulunan iki kelimenin yazım ya da telaffuz açısından benzer fakat anlam açısından farklı olmaları ile ortaya çıkar. Bazı yalancı eşdeğer kelimeler aynı zamanda yalancı kökteş olsa bile, birçoğu aslında eş asıllı kelimelerdir. Örneğin, İngilizce pretend ve Fransız prétendre yalancı eşdeğerdir ancak aynı kökene sahip oldukları için yalancı kökteş değildirler. Tüm bunların yanında, yalancı kökteş kelimeler ortak bir köke sahip olmasalar dahi, aralarında hala fono-semantik eşleştirme veya halk etimolojisi ile alakalı bir bağlantı olabilir. Ana ve baba yalancı kökteşleri Temel akrabalık belirten anne ve baba kelimelerinin, yalancı kökteşler arasında özel bir konumu bulunmaktadır. Dillerin pek çoğunda benzer ses ev anlam taşıyan bu kelimelerin aslı, bu benzerlikleri taşıyan kelimelerin aynı kökten gelmesinden değil, dil ediniminin erken evrelerinde bebeklerin babıldama yaparak çıkarabildiği en basit seslerin bu kelimelerin yapısını oluşturmasından doğar. Örnekler Dil içi yalancı kökteşler Farklı dillerden yalancı kökteşler Yeni kelimelerin oluşturulması Yalancı kökteşler arasındaki tesadüfi benzerliğin, bazı zamanlarda yeni kelimelerin (Neolojizm) üretilmesinde kullanıldığı görülmüştür. Örneğin, ' dal sözcüğü, İngilizce poor (fono-anlamsal olarak benzer İngilizce dull kelimesinin yalancı kökteşidir), Modern İbranice'de אין רגע דל 'en rega dal'da (kelimenin tam anlamıyla "there is no poor moment" yani "kötü bir an değil") İngilizce ifade, fono-semantik olarak İngilizcede "Never a dull moment" yani "asla sıkıcı bir an yok" şeklinde kullanılır. Benzer şekilde, fono-semantik olarak benzer İngilizce kelime dubbing yani "dublaj" kelimesinin yalancı kökteşi (ve dolayısıyla etimolojik olarak ilgisiz) olan İbranice דיבוב dibúv (konuşma, birini konuşmaya teşvik etme) kelimesi daha sonra İbranice dubbing için fono-anlamsal eşleştirmesi olarak kullanılır. Sonucunda, bugünün İsrail'inde דיבוב dibúvi, "dublaj" anlamına gelmektedir. Ayrıca bakınız Yakınsak evrim Çeviride eşdeğerlik Etimolojik safsata Yalancı eşdeğer Dil birliği Kaynakça Özel Genel