Yargıtay (Türkiye)

[bullvar_katip]

[[Dosya:Turkish Court of Cassation.jpg|küçükresim|Ankara'da bulunan eski Yargıtay binası.]] Yargıtay ya da Temyiz Mahkemesi, Türkiye'nin dört yüksek yargı organından birisidir. Adli yargı ilk derece mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Tarihçe Osmanlı dönemi II. Mahmut tarafından 1837 yılında Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye adında ve günümüz Danıştay’ı ile Yargıtay’ının temelleri olan bir yüksek mahkeme kurulmuş; daha sonra 1868 yılında Sultan Abdülaziz döneminde Meclis-i Ahkâm-ı Adliye ikiye ayrılarak Şura-i Devlet adıyla Danıştay ve Meclis-i Ahkâm-ı Adliye adıyla Yargıtay kurulmuş; böylelikle, yargı ve yürütme birbirinden ayrılmıştır. Bu iki yargı organından Şûrâ-i Devlet'e hem kanun tasarılarını hazırlama, hem de idarî uyuşmazlıklara çözüm getirme şeklinde hem "kanun tasarı hazırlama", hem "yargı" görevi olarak iki görev verilmişken Divân-ı Ahkâm-ı Adliye'ye ise yalnızca "yargı" görevi verilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti dönemi Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlamasıyla kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi hükûmetince 1920 yılında Sivas'ta "Muvakkat Temyiz Heyeti" adıyla kuruldu. Cumhuriyet'in ilanı ile beraber 1924 yılında bu mahkemenin adı "Temyiz Mahkemesi" olarak değiştirilerek Eskişehir'e taşındı. 1924 yılında kabul edilen Teşkilatı Esasiye Kanunu'nun adı 10 Ocak 1945 tarihinde "Anayasa" olarak değişirilirken, Eskişehir'de bulunan temyiz mahkemesinin adı da "Yargıtay" olarak değiştirildi. Yapısı 2011 yılında Yargıtay'ın daire sayısı 32'den 38'e, üye sayısıysa 250'den 387'ye çıkarılmıştır. 2014 yılında daire ve üye sayıları tekrar arttırılarak daire sayısı 46 üye sayısıysa 516 yapılmıştır. 2022 yılı itibarıyla Yargıtay'ın daire sayısı 24, üye sayısı ise 380'dir. Birimleri Ceza Genel Kurulu ve Hukuk Genel Kurulu Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu ve Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu Hukuk ve Ceza Daireleri Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Yargıtay büro ve idari birimleri Yargıtay yönetimi Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu Yargıtay üyeleri Yargıtay başkanları Aşağıda Yargıtay Birinci Başkanı olmuş kişilerin listesi bulunmaktadır. Yargıtay eski daire başkanları Kaynakça Dış bağlantılar Notlar Dipnot Kategori:1868'de kurulan oluşumlar