Yekta Uzunoğlu

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

küçükresim|Yekta Uzunoğlu, Vaclav Havel ile, 2006 Yekta Uzunoğlu (Kürtçe: Yekta Geylanî‎) (d.1953, Silvan/Diyarbakır), yazar, doktor, çevirmen ve girişimci. Yaşam öyküsü 1953 yılında Silvan'da doğdu. Lise hayatını Siverek Lisesi ve Pertevniyal Anadolu Lisesinde tamamladıktan sonra 1971'de Fransa'ya yüksek eğitim amacıyla gitti. Türkiye'de yaşanan 12 Mart 1971 Muhtırası'ndan sonra ailesinin kendisine maddi destekte bulunması engellenince tıp eğitimi için Prag'a gitti.1972-1979 yılları arasında Kamuran Ali Bedirhan yardımıyla aldığı bursla Prag Charles Üniversitesinde tıp eğitimini tamamlayarak tıp doktoru oldu. Öğrenimi sırasında Çekoslovakya'nın Varşova paktı orduları tarafından işgaline karşı yapılan direnişlerde yer aldı. Ülkedeki stalinist rejiminin, Saddam Hüseyin karşıtı Iraklı Kürt öğrencileri Irak'a teslim etmeye başlaması üzerine, bugün Kürdistan Özgür Yaşam Partisi'nin" (Kürtçe "Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê"'nin kısaltması olan PJAK adıyla bilinir) lideri olan Hecî Ehmedî ile birlikte, 1975 yılında Prag'daki İsveç Büyükelçiliği'ni basarak büyükelçilik binasında yapılan açlık grevini organize etti. 1976'da Prag'da "Ararat" adlı yayınevini gizli ve illegal olarak kurdu. Avrupa'da Kürtçe yayın yapan ilk yayınevi olan Ararat aracılığıyla kendisinin yazılarını ve dil bilimci Joyce Blau'nun çalışmalarını farklı dillerde yayınladı. "Kürtler'de Sevgi", "Kürtler'in Vatanı", "Kürtler'in Efsanesi" adlı kitapları 1976-1979 arasında bu yayınevinde yaymlandı. Çekoslovak aydınların oluşturduğu 77 Bildirgesi (Harta 77) adlı komünizm karşıtı sivil muhalif inisiyatifin içinde yer aldı. Siyasi faaliyetlerinden ötürü 1979'da Çekoslovakya'dan sınırdışı edildi ve Fransa'ya gitti. Fransız Hükûmeti tarafından saygın Pasteur Enstitüsü’nde “Araştırma Bursu”na layık görülür. İhtisasının 5. ayında bursu ve Fransız Hükûmeti’nin tanımış olduğu tüm olanakları bir teşekkür mektubu ile iade eder ve Kurucularından olduğu “Sınır Tanımayan Doktorlar”a gönüllü olarak katılıp, o dönem de İran İslam Cumhuriyeti’ne karşı ayaklanan İran Kürdlerine yardımda bulunma amacıyla İran'a gider ve orada birçok sahra hastanesinin kurulmasında öncülük eder.. İran'daki faaliyetleri nedeniyle 1981'de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı düşürüldü. Almanya'da siyasi sığınmacı statüsünü alan Uzunoğlu, 1983'te Paris Kürt Enstitüsü'nün (Institut Kurde de Paris) kurucularından biri oldu. Almanya'nın Bonn şehrindeki Kürt Enstitüsü'nü (Kurdisches Institut) kurdu ve 1983'ten 1988'e kadar yöneticiliğini yaptı. 1988 yılında Kürt tarihinde ilk kez kısa dalgadan Monte Carlo radyosunda Kürtçe yayını başlattı ve başlattığı gibi yayınları düzenleyen, sunan oldu. Kadife Devrimi'nden sonra Prag'a döndü ve iş hayatına atıldı. 17 ticari şirket kurdu; ülkenin en zengin kişilerinden biri haline geldi. Girişimcilik kariyeri 1994 yılında uğradığı bir silahlı saldırının ardından sona erdi. İddiasına göre bazı Çek ve Türk yetkililerin Türkiye’de enerji sektöründe yatırım yapma girişiminden rahatsız olması üzerine gerçekleşen saldırının ardından tutuklandı. Şantaj, alıkoyma, işkence, cinayet hazırlığı suçlamalarıyla 1994-1997 yılları arasında tutuklu kaldı. Verdiği 13 yıllık hukuk mücadelesinin ardından aklandı. Açtığı tazminat davaları sonucunda Çek hukuk tarihindeki en yüksek tazminatı aldı. "Çek derin devleti"'nin kendisine yaşattıklarını "Výpověď" (İfade) adlı kitabında, Çek Cumhuriyeti'nin en ünlü gazetecisi ve yazarı Petr Žantovský ile birlikte derleyerek yayınladı.Kitap Çek Cumhuriyeti'nde büyük ses getirdi. 21 Ocak 2015'te evinde saldırıya uğradı ve sağ kurtuldu. "Çek derin devleti"iyle ilgili çeşitli yayın organlarında farklı dillerde yer alan yazıları 2017'de "İslamistlerin Çekya'daki Troya Atı" adlı kitabında topladı ve Çekçe yayımladı. Ünlü Çek Ekonomist ile birlikte ' - ' "Çek Ekonomisinin Perspektifleri" adlı kitabın da yazarı olan Uzunoğlu, yazdıkları ve yaptığı çevirilerle birlikte toplam olarak değişik lisanlarda yayımlanmış 51 kitabı vardır. Dr. Yekta Uzunoğlu 10 lisan bilmektedir. Uzunoğlu, 28 Nisan 2017'de "devam eden bir duruşmaya katılmama" gerekçesiyle Prag'daki evinde tutuklanmış; ancak ertesi günü serbest bırakılmıştır. Çek Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi 13 Şubat 2018 tarihinde Prof. JUDr. Jan Filip CSc. başkanlığında toplanarak III. 1920S 1920/17 numaralı kararıyla Yekta Uzunoğlu'nun 28 Nisan 2017'de tutuklanmasının anayasaya aykırı olduğunu karara bağlamıştır. Ödül Çek Cumhuriyeti'nde "Harta 77" vakfının yılda bir kez verdiği "František Kriegel" ödülüne medeni cesaretinden ötürü layık görüldü. Ödülü Yekta Uzunoğlu'na Avrupa'nın en saygın yüzlerce şahsiyetinin davet edildiği törende, Çek Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı Václav Havel kendisine verdi. Uzunoğlu, Çek Cumhuriyeti'nde bu ödüle layık görülen ilk yabancı oldu (2006). Türkiye'nin 2019'daki tutuklama kararı 2015’te Dr. Yekta Uzunoglu, Avrupa Parlamentosu Güvenlik ve Savunma Komisyonu Başkan Yardımcısı Jaromír Štětina'nın ricası üzerine beraber Kuzey Suriye’ye ISIS karşı savaşın durumunu incelemek üzere seyahat etmişlerdir. Seyahat dönüşü Jaromir Stetina’nın kendi Twitter’ında ve Avrupa Parlamentosu’nun resmi WEB sayfasında paylaştığı fotoğrafları Yekta Uzunoğlu’nun da kendi Twitter’ında paylaşması sebebiyle Türkiye 2019 yılının Ocak ayında Uzunoğlu hakkında tutuklama kararı çıkardı. Alman vatandaşı olan Dr. Yekta Uzunoglu’nun Türkiye’ye teslim edilmemesi için Amnesty International, Avrupa parlamentosu parlamenterleri, Kürt PEN Kulübü ve ünlü Çek şahsiyetleri Çek ve Alman Hükûmetlerini uyardılar. Yayımlanmış eserleri Çalışmaları Siverek Kültür Gazetesi - Dr. Yekta Uzunoğlu, Önde gelen kürd avukatlardan Necati Siyahkan ile birlikte 'ni çıkardı,1970 Ronahi - Yekta Uzunoğlu'nun işbirliği yaptığı Kürd dergisi, 1971-1973 Láska u Kurdů - 1976-1979 yılları arasında Ararat Yayınevi'nden yayınlanmıştır, şu anda Çek Çumhuriyeti Libri Prohibiti kütüphanesinde mevcuttur. Země Kurdů (Türkçe: - 1976-1979 yılları arasında Ararat Yayınevi'nden yayınlanmıştır, şu anda Çek Çumhuriyeti Libri Prohibiti kütüphanesinde mevcuttur. Legenda o Kurdech (Türkçe: - 1976-1979 yılları arasında Ararat Yayınevi'nden yayınlanmıştır, şu anda Çek Çumhuriyeti Libri Prohibiti kütüphanesinde mevcuttur. Le probleme Kurde - Prof. Joyce Blau, Sorbonne Üniversitesi - Prag, 1977 MEHDI ZANA MUSS GERETTET WERDEN ' - Bonn, 1982 Brochure Passion der Kurden ' - Prof. Pfeipfer ile ortak editörlüğü ile Dortmund Üniversitesi ve Bonn Kürt Enstitüsü tarafından yayınlanmıştır. Bonn, 1984 Kurdische Alphabet (' - Yekta Geylani adıyla. Bonn, 1982 Der kulturelle Völkermord an den Kurden in der Türkei ) - Yekta Geylani adıyla. Bonn 1982 Ekonomické Perspektivy ČR ' - Václav Klaus, Ivan Kočárník, Karel Dyba, Josef Zieleniec, Josef Lux ve Yekta Uzunoğlu tarafından yazılmıştır. Kendi yayınevi olan Meridian Yayınevi'nden yayınladı, Prag 1993 V Kurdische Music - Musîka Kurdî ' - Yekta Uzunoğlu, Kendal Nezan - Bonn, 1985 Hey lê - bi kurdî binivîsîne - Bonn, 1985 Kürdün Türküsü - Ihsan Aksoy tarafından yazılmıştır - Bonn, 1985 Kovara Mizgîn - 1983/1984/1985 - Yekta Uzunoğlu'nun editörlüğünü üstlendiği dergidir, Bonn Kürt Enstitüsü Plandayîna Malbatê ' - Yekta Uzunoğlu'nun hem yazarlığını hem de editörlüğünü üstlendiği dergi, Co-editors: PRO FAMILIA, Germany and IOOD London, UK., Bonn 1985 Kürtçe-Almanca ve Almanca-Kürtçe Sözlük - Kürtçe-Almanca ve Almanca-Kürtçe sözlüklerin tamamlanması, 1987 Bir Kaza Mahallinde İlk Yardım - Yekta Uzunoğlu yazarlığını yapmış, Almanya (Bonn) Kürt Enstitüsü tarafından yayınlanmıştır. Dil : Almanca. Kızıl Haç, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma, Savunma, Çalışma, Refah ve daha fazlası Almanya'daki Kürt Kadınları - Göçmen kadınlar için Yekta Uzunoğlu'nun yazarlığını ve danışmanlığını üstlendiği iki dilde oluşturulmuş kitapçık.,1984 Wenn Man ins Krankenhaus Musst ' - Yayıncı: Alman Kızılhaçı ve Almanya Kürt Enstitüsü, 1984 Kürt Müziği Antolojisi - Otantik Kürd müziği içeren 8 kasetten oluşur. Bulunduğu dönemin gelmiş geçmiş en büyük antolojisiydi.,1984 M.Karataş'ın kaderi - Sürgündeki Bir Adamın Hikâyesi ' Bonn, 1985 Kurdische Volksdichtung - Yekta Geylani adıyla. Fransız papaz ve Kürdoloji uzmanı Thomas Bois'ın eserinin Fransızca'dan Almaca'ya çevirisi. Bonn, 1986 Kürt Halk şiiri - Kürt Ruhunun Aynası - Thomas Bois, Kurdische Institut, Bonn 1986 Kurdische Grammatik ) - İran dilleri uzmanı D.N. MacKenzie ile beraber Celadet Ali Bedirhan ve Roger Lescot'un ünlü eserini Fransızca'dan Almanca'ya çevirip, eksik kısımlarını ekleyip-düzeltip yayınlamıştır. Bonn, 1986 Îsa Diçe Qudisê (' - Bonn 1986 Îsa Can Dide Mirîya ' - Bonn, 1986 Yûnis ', Bonn, 1986 Kurdská Přísloví ' - Çekçe. Kendi yayınevi olan Meridian Yayınevinden yayınladı. Ceylan derisi üzerine bastırılıp yayımlanmıştır. Prag, 1993. Ein Kurde im Mahlwerk des Übergangs ; Ein Bericht aus Tschechien - Bernhard von Grünberg'in önsözü ve František Janouch'ın sunumu ile, 2007 Výpověď ', Çekçe, Akropolis yayınevi, Prag, 2008 Islamistický Trojský Kůň v České Republice ', Çekçe, Ostrava: Česká expedice, 2017. Zindandan Çığlıklar- Qirîna Zindanan - Yekta Uzunoğlu'nun Türkiye'de yayımladığı ilk Türkçe kitaptır. İzan Yayınevi, 2021 Apê Mûsa 100 Yaşında! - Yekta Uzunoğlu ve tanınmış birçok ismi bir araya getiren Musa Anter'in anısına yazılmış kitaptır. - Aram Yayınları, 2020 Nataşa - Kürt Şair Necati Siyahkan'ın kitabı, Yekta Uzunoğlu'nun da yazısıyla yeniden yayımlanmıştır. İzan Yayınevi, 2021 Bîranîn - Yekta Uzunoğlu'nun Türkiye'de yayımladığı ilk Kürtçe kitaptır. Sitav Yayınevi, 2021 Kürtçeye çeviriler R.U.R. - Bu yapıtın Kürtçe'ye tercümesi Dr.Yekta Uzunoğlu tarafından 1977 yılında Charles Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldığı sırada tamamlanmıştır. The White Disease - Bu yapıtın Kürtçe'ye tercümesi Dr.Yekta Uzunoğlu tarafından 1977 yılında Charles Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldığı sırada tamamlanmıştır. The Mother - Bu yapıtın Kürtçe'ye tercümesi Dr.Yekta Uzunoğlu tarafından 1977 yılında Charles Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldığı sırada tamamlanmıştır. 1974 The Forced Marriage - Bu yapıtın Kürtçe'ye tercümesi Dr.Yekta Uzunoğlu tarafından 1977 yılında Charles Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldığı sırada tamamlanmıştır. 1979 Luka İncili - Kürtçe'ye tercüme ve yayın, 1985 Markos İncili - Kürtçe'ye tercüme ve yayın, 1987 Genesis - Bonn, 1987 Exodus - Bonn, 1987 Çekçeye çeviriler 33 kurşun - Ahmed Arif'in eserinin Çekçe'ye çeviri ve yayınlanması, 2014 - PEN Kulübü tarafından yayınlanmıştır Hasretinden Prangalar Eskittim - - Ahmed Arif'in eserinin Çekçe'ye çeviri ve yayınlanması, PEN Kulübü tarafından yayınlanmıştır. - 2009, Prag Kaynakça Dış Bağlantılar Yekta Uzunoğlu temalı multimedya dosyaları Yekta Uzunoğlu tarafından yazılan - çevrilen eserlerin listesi, Yekta Uzunoğlu - Vikisöz(Çekçe) Yekta Uzunoğlu'nun Kişisel Blogu Blog iDNES(Gazete) Çek Parlamentosu Günlük Gazete Blogu Yekta Uzunoğlu'nun Yayın ve yayıncılık faaliyetlerinin listesi Yekta Uzunoğlu'nun fotoğraf arşivi Kategori:1953 doğumlular Kategori

rag Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:Kürt yazarlar Kategori:Yaşayan insanlar Kategori:Türkiye Kürtleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Yekta Uzunoğlu

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi