Yunan mitolojisi

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

[[Dosya:Greek trinity.png|küçükresim|upright=1.36|Yunan üçlüsü ve Dünya'nın üç krallığının dağılımı: Zeus Tanrı (Gökyüzü), Poseidon (Denizler ve okyanuslar) ve Hades (Yeraltı). Teoriler (küçük tanrılar) bu üçlünün çocuklarıdır.]] Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar. Genel olarak Yunan mitolojisi Yakın Doğu ve birçok Avrupa mitolojisini etkilemiştir. Yunan Tanrılarının her biri Romalılar tarafından kabul görmüş ve farklı isimler kullanılmıştır. Roma mitolojisi neredeyse tamamen Yunan mitolojisini baz almıştır. Yunan mitolojisindeki çoğu efsaneler de insan şeklindedir. Yunan tanrılarının yaratılış hikâyeleri seçilmiş 12 tanrı (bu 12 tanrı, 4 kadın ve 8 erkekten oluşmaktadır.) Olimpos Dağı'nda otururlar, her şey Olymposlu Tanrılarla Titanların savaşlarıyla başlar ve Olymposluların zaferiyle son bulur. Savaştan sonra Titanlar cezalandırılır. Gaia, Khaos (Khaos zaten Titanlar tarafından yok edilmişti.), Phoebe ve Kronos gibi Titanlar Tartarus'a gönderilir (Tartoros bir titan fakat Tartarus sonsuzluğa kadar giden bir yeraltı yeridir.). Tartarus'ta sonsuza kadar süren bir cezaya Olimpos Tanrıları tarafından bırakılır. Yerküreyi taşımak ile cezalandırılan Atlas gibi, bununla birlikte Titanlardan Olimposluların yanına geçen Titan tanrıları da vardır (örn. Prometheus). Yunan Tanrıları dünyayı Olympos Dağının tepesindeki bulutların üzerinden idare ederler. Toplamda 12 Tanrı bulunur. Bu 12 sayısı hiç bozulmaz, bir tanrı eklenirse bir başkası bu listeden çıkar. Örneğin Dionysos pantheona dahil olduğunda Hestia Olimpos'tan ayrılmıştır. Şimşeklerin efendisi Zeus nice savaşlar vererek yönetimi babası Kronos ve onun yardakçıları titanların elinden almış, 3 erkek kardeşiyle dünyayı bölüşmüştür. Çekilen kuraya göre gökyüzü Zeus'a, denizler Poseidon'a, yeraltı da Hades'e düşer. Herkes görev dağılımından sonra Olimpos'a çıkar ve dünyayı yönetmeye başlarlar ama Olimpos'un ve Olimpos tanrılarının kralı Zeus'tur. [[Dosya:Achilles Penthesileia BM B209.jpg|küçükresim|Exekias tarafından yapılmış Aşil ve Penthesileia, yakl. İÖ 540, British Museum, Londra]] Kaynaklar Yunan mitolojisi bugün öncelikle Yunan edebiyatı ve görsel medyadaki Geometrik dönem ile ila ve sonrasıdır. Aslında, edebi ve arkeolojik kaynaklar bütünleşir, bazen birbirini destekler, bazen de çatışır; Ancak, birçok durumda, bu veri külliyatının varlığı, Yunan mitolojisinin birçok unsurunun güçlü olgusal ve tarihsel köklerine sahip olduğunun güçlü bir göstergesidir. Edebi kaynaklar Mitolojik anlatım, Yunan edebiyatının hemen hemen her türünde önemli bir rol oynar. Ancak, Yunan antik döneminden günümüze kalan tek genel mitografik el kitabı, Pseudo-Apollodorus'un Kütüphane idi. Bu çalışma, şairlerin çelişkili hikâyelerini uzlaştırmaya çalışır ve geleneksel Yunan mitolojisi ile kahramanlık efsanelerini kapsamlı olarak özetler. Atinalı Apollodoros MÖ 180-125 arasında yaşadı ve bu konuların çoğu hakkında yazdı. Yazıları koleksiyonun temelini oluşturmuş olabilir; ancak, "Kütüphane", ölümünden çok sonra meydana gelen olayları tartışır, dolayısıyla adı Taklit-Apollodorus‘dur. [[Dosya

rometheus by Gustave Moreau.jpg|küçükresim|upright|1868’de, Gustave Moreau tarafından yapılan Prometheus tablosu. Prometheus efsanesi ilk önce Hesiodos tarafından doğrulandı ve daha sonra muhtemelen Aeschylus tarafından Zincire Vurulmuş Prometheus (oyun), Zincirsiz Prometheus (Aeschylus), ve Prometheus Pyrphoros 'dan oluşan trajik oyun üçlemesinin temelini oluşturdu.]] En eski edebi kaynaklar arasında Homeros'un iki destansı şiiri İlyada ve Odysseia vardır. Diğer şairler Epik Döngü'yü tamamladı, ancak bu daha sonraki ve daha küçük şiirler şimdi neredeyse tamamen kayboldu. Geleneksel isimlerine rağmen Homerik İlahiler ‘in Homeros ile doğrudan bağlantısı yoktur. En eskileri, sözde Lirik çağ'ın önceki bölümünden koro ilahileridir. Homeros'un olası çağdaşı olan Hesiodos, Theogonia (Tanrıların Kökeni) adlı eserinde tanrıların soy kütüklerini, halk hikayelerini ve etiyolojik efsanelerini ayrıntılı şekilde anlatarak dünyanın yaratılışını, tanrıların kökenini, Titanlar ve Devler gibi en eski Yunan efsanelerini tam olarak açıklar. Hesiod'un çiftçilik hayatı hakkında öğretici bir şiir olan İşler ve Günler, Prometheus, Pandora ve “İnsanın Çağları” efsanelerini de içerir. Şair, tanrıları tarafından daha da tehlikeli hale getirilen tehlikeli bir dünyada başarılı olmanın en iyi yolunu önerir. Lirik şairler genellikle konularını efsanelerden aldılar ancak eserleri giderek daha az anlatılı ve daha imalı hâle geldi. Pindaros, Bacchylides ve Simonides dahil olmak üzere Yunan lirik şairleri ve Theocritus ve Bion gibi pastoral şairler, bireysel mitolojik olaylarla ilgilidir. Mitoloji klasik Atina draması‘nın merkeziydi. Trajik oyun yazarları Aeschylus, Sophocles ve Euripides olay örgülerinin çoğunu kahramanlar çağı ve Truva Savaşı efsanelerinden aldılar. Büyük trajik öykülerin çoğu (örneğin Agamemnon ve çocukları, Oedipus, Jason, Medea, vb.) bu trajedilerde klasik biçimlerini aldı. Komik oyun yazarı Aristofanes ayrıca Kuşlar ve Kurbağalarda efsaneleri kullandı. Tarihçiler Herodot ve Diodorus Siculus ve coğrafyacılar Pausanias ve Strabo, Yunan dünyasında dolaşıp ve duydukları hikâyeleri kaydederek, birçok yerel mitoloji ve efsaneleri genellikle az bilinen alternatif versiyonlarıyla sundu. Özellikle Herodot, çeşitli gelenekleri araştırdı ve Yunanistan ile doğu arasındaki çatışmalarda tarihi ya da mitolojik kökenleri buldu. Herodot, kökeni ve farklı kültürel kavramların harmanlanmasını bağdaştırmaya çalıştı. Helenistik ve Roma çağlarının şiiri, öncelikle kült egzersizinden daha ziyade edebi bir besteden oluşur. Ancak, aksi takdirde kaybolacak birçok önemli ayrıntıyı içerir. Bu kategori aşağıdaki yazarların çalışmalarını içerir: Romalı şairler Ovid, Statius, Valerius Flaccus, Seneca ve Virgil ile Servius'un yorumu. Geç Antik Çağ‘ın Yunan şairleri: Nonnus, Antoninus Liberalis ve Quintus Smyrnaeus. Helenistik dönem Yunan şairleri: Rodoslu Apollonius, Kallimahos, Sözde-Eratosthenes ve Parthenius. Aynı dönemlerden mitlere atıfta bulunan nesir yazarları arasında Apuleius, Petronius, Lollianus ve Heliodoros sayılabilir. Şiirsel olmayan diğer iki önemli kaynak, Romalı yazar tarzındaki Taklit-Hyginus, Yaşlı Philostratus ve Genç Philostratus‘un Hayalleri ve Callistratus'un Açıklamaları adlı "Fabulae" ve "Astronomica" ‘dır. Son olarak, birkaç Bizanslı Yunan yazar, daha önce Yunan eserlerinden çokça türetilmiş ama artık kayıp olan mitolojinin önemli ayrıntılarını verir. Bu efsane koruyucularının arasında Arnobius, İskenderiyeli Hesychius, Suda 'nın yazarı, John Tzetzes ve Selanik'li Eustathius vardır. Genellikle mitolojiyi Hristiyan bakış açısıyla ele almışlardır. Arkeolojik kaynaklar [[Dosya:RomanVirgilFolio014rVergilPortrait.jpg|küçükresim|Romalı şair Virgil, burada beşinci yüzyıldan kalma el yazması Vergilius Romanusta resmedilmiştir, yazılarının çoğunda Yunan mitolojisinin ayrıntılarını korumuştur.]] On dokuzuncu yüzyılda Alman amatör arkeolog Heinrich Schliemann tarafından Miken uygarlığı'nın keşfi ve İngiliz arkeolog Arthur Evans tarafından yirminci yüzyılda Girit'te Minos medeniyeti'nın keşfi, Homeros destanları hakkındaki birçok sorunun açıklanmasına yardım etti, tanrılar ve kahramanlar hakkında da birçok mitolojik ayrıntıya arkeolojik kanıt sağladı. Ne yazık ki, Miken ve Minos bölgelerindeki efsaneler ve ritüeller hakkındaki kanıtlar, tanrıların ve kahramanların belirli isimleri geçici olarak tanımlanmış olmasına rağmen Linear B yazısı (hem Girit'te hem de Yunanistan anakarasındaki eski bir Yunanca biçim) esasen envanterleri kaydetmede kullanıldığından tamamen anıtsaldır. MÖ 8. yüzyıl çanak çömleğinin üzerindeki geometrik tasarımlar, Truva döngüsünden ve Herakles'in maceralarından sahneleri betimler. Efsanelerin bu görsel temsilleri iki nedenden dolayı önemlidir. Birinci neden, birçok Yunan efsanesi, edebi kaynaklardan daha önce vazoların üzerine işlenmiştir: Örneğin, Herakles'in on iki çalışmasından yalnızca Cerberus serüveni çağdaş bir edebi metinde gerçekleşir. İkinci neden, görsel kaynaklar bazen mevcut herhangi bir edebi kaynakta kanıtlanmayan efsaneleri veya efsanevi sahneleri temsil eder. Bazı durumlarda geometrik sanatta bir efsanenin bilinen ilk temsili, geç arkaik şiirdeki bilinen ilk temsilinden birkaç yüzyıl önce gelir. Arkaik dönem (MÖ 750-500), Klasik (MÖ 480-323) ve Helenistik (MÖ 323-146) dönemlerinde, Homerik ve diğer çeşitli mitolojik sahneler belirir ve mevcut edebi kanıtları tamamlar. Dünyanın kökenleri ve tanrılar [[Dosya:Amor Vincet Omnia.jpg|küçükresim|upright|Amor Vincit Omnia (Aşk Her Şeyi Fetheder), aşk tanrısı Eros'un bir tasviri. Michelangelo Merisi da Caravaggio tarafından, yaklaşık 1601–1602.]] Yunan mitolojisine göre başlangıçta Khaos vardı. Yunanca anlamı açık ya da boşluk olan Khaos, Hesiodos'a göre sonsuz bir boşluktur. Bu boşluktan ilkin Gaia doğar, sonrasında Ölüler Ülkesi'nin en derin yeri Tartaros; daha sonra Eros (bazı kaynaklara göre Afrodit'in oğlu); sonra yeraltı karanlığını simgeleyen Erebos ve yeryüzü karanlığını simgeleyen Nyks (Gece) doğar. küçükresim|sağ|upright=1| Hesiodos'un Thegonia'sında Khaos ve sonrasında olanları şöyle anlatır: Khaos'tu hepsinden önce var olan, sonra geniş göğüslü Gaia, Ana Toprak, sürekli, sağlam tabanı bütün ölümsüzlerin, onlar ki tepelerinde otururlar karlı Olympos'un ve yol yol toprağin dibindeki karanlık Tartaros'ta... Khaos'tan Erebos ve kara Gece doğdu, Gecedense Esir ve Günışığı doğdu, Erebos'la sevişip birleşmesinden. küçükresim|sol|upright=0.68|Gaia, Anselm Feuerbach (1875) küçükresim|sol|upright=0.45|Uranos ve Gaia Düzensiz boşluktan çıktıktan sonra Gaia bir başına Uranos (Gök) ve Pontos'u (Deniz) doğurur, dağları yaratır. Ardından oğulları Uranos ve Pontos ile birleşir ve yaratılan evreni tanrısal varlıklar ile doldurur. İlkin Uranos ile birleşir. Bu birleşmeden altı erkek: Okeanos, Koios, Krios, Hyperion, İapetos, Kronos altı dişi: Theia, Rhea, Themis, Phoebe, Tethys ve Mnemosyne olmak üzeri on iki tane titan, Türkçeye tepegöz olarak çevrilen ve tanrılara benzeyen üç Kyklop: Brontes (Gök gürültüsü), Steropes (Şimşek), Arges (Yıldırım) ve yüz kollu olarak anılan Hekatonkheirler: Kottos, Briareus, Gyes doğdu. Annesi Gaia ile Pontos'un birleşiminden deniz tanrıları ve tanrıçaları oluşur. Nereus,Phorkys,Thaumas, Toprak Ana ve Deniz'in üç oğlu, Eurybia ve Keto iki kızıdır. küçükresim|sol|upright=0.36|Pontos Yunan panteonu küçükresim|sağ|upright=0.91|Nymphalar ve Satry Titanların devrilmesi ile Olymposlu tanrıların başa geçmesinden sonra farklı bir düzen oluşur. Yeni tanrı ve tanrıçalar tayin edilir. Olymposlu on iki büyük tanrı Olimpos Dağı'nda Zeusun gözetimi altında ikâmet eder. Olymposlu tanrıların yanı sıra Yunanlar farklı kırsal tanrılara da inanırdı. Pan: Çobanların tanrısı Nymphe: Kırlarda, su ve ormanlarda yaşayan ikinci derece önemli tanrıçalar. Naiadlar: Suda yaşayan, dere veya ırmağa bağlı periler. (Salmakis) Dryades: Ağaç perileri. (Eurydike) Hamadryades: Dryadeslerin kardeşi. Ağaç ve ormanları korurlar. Satyrler: Doğayı simgeleyen cinler. Silenos: Yaşlanmış Satyrlere verilen genel addır. Erinysler: Öç alma tanrıçaları. (Alekto, Tisiphone, Megaira) Hesperidler: Okeanos ırmanığının ötesinde, altın elma bahçelerine bekçilik eden periler. Harpyalar: Kasırga tanrıçaları. (Aello, Okypete) Antik Yunan mitolojisinde tanrılar olağanüstü yeteneklere sahip, hastalıktan etkilenmeyen, sadece bazen olağandışı durumlarda yaralanan, ölümsüz ve ölümsüz olma özelliklerinin yanında nektar ve ambrosia ile beslendikleri için solmayan gençliğe sahiptir. Çoğu tanrı hayatın belirli yönleriyle ilişkilidir. Örneğin Aphrodite, aşk ve güzellik tanrıçası, Ares, savaş tanrısı, Hades, yeraltı dünyasının hükümdarı, Athena, bilgelik ve savaş tanrıçası, Poseidon, denizin mutlak sahibidir. Tanrıların ve ölümlülerin çağı Tanrıların yalnız yaşadığı çağ ile insan ilişkilerine ilahi müdahalenin sınırlı olduğu çağ arasında köprü kurma, tanrıların ve ölümlülerin birlikte hareket ettiği bir geçiş çağıydı. Bunlar, grupların daha sonra olduğundan daha özgürce karıştığı dünyanın ilk günleriydi. Bu masalların çoğu daha sonra Ovid'in Dönüşümler ‘inde anlatılır ve genellikle iki konu grubuna ayrılır: aşk hikayeleri ve ceza hikayeleri. [[Dosya

ionysos satyrs Cdm Paris 575.jpg|küçükresim|sol|Dionysos ile satirler. Brygos Ressamı tarafından resmedilmiş bir çanağın içi, Cabinet des Médailles.]] Aşk hikayeleri genellikle ensest ya da ölümlü bir kadının erkek bir tanrı tarafından baştan çıkarılması ya da tecavüz edilmesini içerir ve bu da kahraman çocuklarla sonuçlanır. Hikayeler genellikle tanrılar ve ölümlüler arasındaki ilişkilerin kaçınılması gereken bir şey olduğunu öne sürer; rızaya dayalı ilişkiler bile nadiren mutlu sonla biter. Afrodit'e Homeros İlahisinde olduğu gibi birkaç durumda tanrıçanın Aeneas‘ı yapmak için Ankhises ile yattığı, dişi bir tanrı ölümlü bir erkekle çiftleşir. İkinci tür (ceza hikayeleri), Prometheus tanrılardan ateşi çaldığında, Tantalus nektarı ve çok lezzetli tanrı yemeği ambrosia’yı Zeus'un masasından çaldığında ve onu- onlara tanrıların sırlarını ifşa eden konuklarına verdiğinde, Prometheus veya Lycaon kurbanı icat ettiğinde, Demeter tarımı ve Gizemlerini Triptolemus' öğrettiğinde veya Marsyas aulos'u icat ettiğinde ve Apollo ile bir müzik yarışmasına girdiğinde olduğu gibi bazı önemli kültürel eserlerin sahiplenilmesini veya icat edilmesini içerir. Ian Morris, Prometheus'un maceralarını "tanrıların tarihi ile insanın tarihi arasında bir yer" olarak değerlendirir. Üçüncü yüzyıla tarihlenen anonim bir papirüs parçası, Dionysos'un yeni tanrıyı tanımasında çok geç kalan Trakya kralı Lycurgus'un ölümden sonraki hayata uzanan ve korkunç cezalarla sonuçlanan cezasını canlı şekilde tasvir eder. Dionysos'un kültünü Trakya'da kurmak için geliş öyküsü de Aeschylean üçlemesinin konusuydu. Başka bir trajedide ise Pentheus Euripides’in Bacchae, İstefe kralı tanrıya saygısızlık ettiği ve onun Maenadlarına, tanrının dişi tapanlarına casusluk yaptığı için Dionysos tarafından cezalandırılır. [[Dosya:Eleusinian hydria Antikensammlung Berlin 1984.46 n2.jpg|küçükresim|MÖ340 dolaylarında bir Apuliyen kırmızı figürlü kavanoz üzerinde ayrıntılı olarak Demeter ve Metanira (Altes müzesi, Berlin).]] Eski bir halk masal motifine dayanan ve benzer bir konuyu işleyen başka bir hikâyede Demeter Doso adında yaşlı bir kadın kılığına girmiş olan kendi kızı Persephone'yi arıyordu ve Attika'daki Eleusis Kralı Celeus tarafından misafirperverlikle karşılandı. Demeter, misafirperverliği nedeniyle Celeus'a hediye olarak oğlu Demophon’u tanrı yapmayı planladı ancak annesi Metanira içeri girip onu gördüğü için ayini tamamlayamadı. Oğlunun ateşe atıp korkudan çığlık atması, budala ölümlülerin kavram ve ritüeli anlamadığından yakınan Demeter'i kızdırdı. Yunan dini Yazar Özhan Öztürk'e göre Yunan dini, gökyüzü, şimşek, deniz, ateş, rüzgâr gibi tabiat elementlerinin ilahi nitelikler kazandırıldığı, tanrıların sevgisi dualarla kazanmaya, öfkesini ise kurbanlarla yatıştırmaya çalışan bir tabiat dini olup, Yunan söylencelerinin çok azı tarihsel döneme dayanmakta büyük çoğunluğu Yunan uygarlığının köklerine dek inmektedir. MÖ 8. yüzyılda yazıya geçirilmeye başlanan bu kadim söylenceler kamu hayatını derinden etkilemiş, MÖ 5. yüzyıla gelindiğinde tüm festivallerde epik destanların anlatılması gelenek hâline dönüşmüştür. İnsanın Yaratılışı ve Soylar Bir söylenceye göre başlangıçtan beridir insanlardan yana olan Prometheus insanın yaratıcısıdır. Prometheus kil ve sudan yaptığı çamurdan bedene hayat soluğunu üfler. Bir başka söylenceye göre ise insana ilk hayatı ve ruhu veren Athena'dır. İlk insan soyu Kronos'un egemen olduğu zamanda olur. [[Dosya:Werke_und_Tage.jpg|küçükresim|sol|upright=1.14|İşler ve Günler t.1539]] Altın soy: Kronos döneminde yaşayan ilk soy olan altın soy. Tanrılara denk, kaygıdan uzak, rahat içinde ve kedersizdir. Dünyada mevsim hep bahardır ve bütün nimetleri onlarındır. Toprak nimet saçar, bitkiler kendiliğinden büyürdü. Uykuya dalar gibi ölüyorlardı. Ölüp toprağa karıştıkları vakit, Zeus'un emriyle, iyi birer cin olurlar. Gümüş soy: Zeus, Kronos'u egemenliğinden edince tanrılar, gümüş soyu yarattı. Coşkuları ölçütsüz olan ve tanrılara saygı duymayan gümüş soyu Zeus toprağa gömer ve yeraltı cinleri olurlar. Tunç soyu: Üçüncü bir kuşak yaratır Zeus. Bunlar ötekilere hiç benzemez. Güçlü kuvvetlidirler, yürekleri taş gibidir ve sürekli savaşmaktır işleri, birbirlerini öldürmek. Yok olup giderler sonunda Hades'in karanlığına. Kahramanlar soyu: Dördüncüsü Yarı tanrı kahramanlarının soyudur. İnsanlığın adını yücelten, daha bereketli ve daha becerikli olan bu soyda çetin savaşlarla yok olup gider. (Bu soyu Homeros destanlarında sözü geçtiği için eklemiştir.) Demir soyu: Hepsinden daha beter olur demir soyluların sonu. 12 Tanrı, Tanrıça ve Görevleri küçükresim|upright=0.92|sol|Jacopo Zucchi tarafından Tanrıların Toplantısı Zeus (Gökyüzü ve Hava olayları) Poseidon (Denizler, Depremler ve Okyanuslar) Demeter (Tarım ve Bereket) Hephaistos (Demircilik ve Ateş) Ares (Savaş ve Yıkım) Hermes (Hırsızlık, Yolculuk, İletişim) Dionisos (Şarap, Üzüm, Eğlence, Partiler) Artemis (Okçuluk, Ay, Avcılık, Bakirelik) Afrodit (Aşk ve Güzellik) Athena (Bilgelik, Savaş Stratejisi ve Barış) Hera (Evlilik, Bereket ve Aile) Apollon (Kehanet, Dürüstlük ve Sanat) Batı sanatı ve edebiyatındaki motifler [[Dosya:Sandro Botticelli - La nascita di Venere - Google Art Project - edited.jpg|küçükresim|Botticelli'nin Venüs'ün Doğuşu (, tuval üzerine yağlı boya, Uffizi, Floransa)—yeni bir pagan Antikçağ görüşü için yeniden canlandırılan bir "Venus Pudica"nın modern izleyiciler için Rönesans ruhunu özetlediği söylenir.]] Hıristiyanlığın yaygınlaşarak benimsenmesi, efsanelerin popülaritesini engellemedi. Rönesans'ta klasik dönemin yeniden keşfiyle, Ovidius'un şiirlerinin şairlerin, oyun yazarlarının, müzisyenlerin ve sanatçıların hayal gücünde büyük bir etkisi oldu. Rönesans'ın ilk yıllarından itibaren Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Rafael gibi sanatçılar daha geleneksel Hristiyan konularının yanı sıra Yunan mitolojisinin Pagan konularını da resmettiler. Latince ortamı ve Ovidius'un eserleri aracılığıyla Yunan efsaneleri, İtalya'da Petrarch, Boccaccio ve Dante gibi Orta Çağ ve Rönesans şairlerini etkiledi. küçükresim|sol|upright=1|İkarus İçin Ağıt, Herbert James Draper, 1898. Kuzey Avrupa'da, Yunan mitolojisi görsel sanatları hiçbir zaman o kadar etkilemese de edebiyata etkisi çok açıktı. İngiliz hayal gücü, Chaucer ve John Milton ile başlayan ve Shakespeare'le devam eden ve 20. yüzyılda Robert Bridges'a kadar süren Yunan mitolojisince ateşlendi. Fransa'da Racine ve Almanya'da Goethe antik efsaneleri yeniden işleyerek Yunan dramasını yeniden canlandırdı. 18. yüzyıl aydınlanmasında Yunan mitolojisine karşı Avrupa çapında bir tepki doğsa da mitoloji tiyatro yazarları için önemli bir esin kaynağı olmaya devam etti. Bunun örnekleri arasında Handel ve Mozart'ın operaları için yazılan librettolar vardır. 18. yüzyılın sonuna doğru Romantizm, Yunan mitolojisi de dahil olmak üzere Yunanca her şeye karşı bir hayranlık dalgası başlattı. Britanya'da, Yunan trajedilerinin ve Homeros'un yeni çevirileri (Alfred Tennyson, Keats, Byron ve Shelley) gibi çağdaş şairlere ve (Leighton ve Lawrence Alma-Tadema) gibi ressamlara ilham verdi. Christoph Gluck, Richard Strauss, Jacques Offenbach ve pek çoğu Yunan mitolojisinin konularına besteler yaptı. Thomas Bulfinch ve Nathaniel Hawthorne gibi 19. yüzyıl Amerikalı yazarlar klasik dönem efsaneleri anlaşılmadan İngiliz ve Amerikan edebiyatının anlaşılamayacağı görüşündeydi. Daha yakın zamanlarda klasik temalar Fransız tiyatrosunda Jean Anouilh, Jean Cocteau ve Jean Giraudoux, ABD tiyatrosunda Eugene O'Neill ve İngiliz tiyatrosunda T. S. Eliot tarafından yeniden yorumlandı. Nesirde benzer bir yeniden yorumlama James Joyce ve André Gide tarafından gerçekleştirildi. Kaynakça Birincil kaynaklar (Yunan ve Roma) Aeschylus, The Persians. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . Aeschylus, Prometheus Bound. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . Apollodorus, Library and Epitome. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . Apollonius of Rhodes, Argonautica, Book I. Orijinal dilde yazı metni Sacred Texts . Cicero, De Divinatione. Orijinal dilde yazı metni the Latin Library . Cicero, Tusculanae resons. Orijinal dilde yazı metni the Latin Library . Herodotus, The Histories, I. Orijinal dilde yazı metni the Sacred Texts . Hesiod, Works and Days. - Hugh G. Evelyn-White. Homer, Iliad. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . Homeric Hymn to Aphrodite. by Gregory Nagy. Homeric Hymn to Demeter. Orijinal dilde yazı metni Perseus project . Homeric Hymn to Hermes. İngilizce Online Medieval and Classical Library . Ovid, Metamorphoses. Orijinal dilde yazı metni Latin Library . Pausanias. Pindar, Pythian Odes, Pythian 4: For Arcesilas of Cyrene Chariot Race 462 BC. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . Plato, Apology. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . Plato, Theaetetus. Orijinal dilde yazı metni Perseus program . İkincil kaynaklar Ackerman, Robert (1991). "Introduction". Prolegomena to the Study of Greek Religion by Jane Ellen Harrison (Reprint ed.). Princeton University Albala Ken G; Johnson Claudia Durst; Johnson Vernon E. (2000). "Origin of Mythology". Understanding the Odyssey. Courier Dover Publications. Algra, Keimpe (1999). "The Beginnings of Cosmology". The Cambridge Companion to Early Greek Philosophy. Cambridge University Press. Allen, Douglas (1978). "Early Methological Approaches". Structure & Creativity in Religion: Hermeneutics in Mircea Eliade's Phenomenology and New Directions. Walter de Gruyter. "Argonaut". Encyclopædia Britannica. 2002. Betegh, Gábor (2004). "The Interpretation of the poet". The Derveni Papyrus. Cambridge University Press. Bonnefoy, Yves (1992). "Kinship Structures in Greek Heroic Dynasty". Greek and Egyptian Mythologies. University of Chicago Press. Bulfinch, Thomas (2003). "Greek Mythology and Homer". Bulfinch's Greek and Roman Mythology. Greenwood Press. Burkert, Walter (2002). "Prehistory and the Minoan Mycenaen Era". Greek Religion: Archaic and Classical (translated by John Raffan). Blackwell Publishing. Burn, Lucilla (1990). Greek Myths. University of Texas Press. Bushnell, Rebecca W. (2005). "Helicocentric Stoicism in the Saturnalia: The Egyptian Apollo". Medieval A Companion to Tragedy. Blackwell Publishing. Chance, Jane (1994). "Helicocentric Stoicism in the Saturnalia: The Egyptian Apollo". Medieval Mythography. University Press of Florida. Caldwell, Richard (1990). "The Psychoanalytic Interpretation of Greek Myth". Approaches to Greek Myth. Johns Hopkins University Press. Calimach, Andrew (2002). "The Cultural Background". Lovers' Legends: The Gay Greek Myths. Haiduk Press. Cartledge, Paul A. (2002). "Inventing the Past: History v. Myth". The Greeks. Oxford University Press. Cartledge, Paul A. (2004). The Spartans (translated in Greek). Livanis. Cashford, Jules (2003). "Introduction". The Homeric Hymns. Penguin Classics. Dowden, Ken (1992). "Myth and Mythology". The Uses of Greek Mythology. Routledge (UK). Dunlop, John (1842). "Romances of Chivalry". The History of Fiction. Carey and Hart. Edi Baccheschi, Giotto, Milano, 1966. Edith Hamilton, Mitologya, 1968 Edmunds, Lowell (1980). "Comparative Approaches". Approaches to Greek Myth. Johns Hopkins University Press. Enciclopedia italiana Treccani, Roma, 1949-1960 "Euhemerus". Encyclopædia Britannica. 2002. Frederick Antal, La pittura fiorentina, Torino, 1969. Foley, John Miles (1999). "Homeric and South Slavic Epic". Homer's Traditional Art. Penn State Press. Gale, Monica R. (1994). "The Cultural Background". Myth and Poetry in Lucretius. Cambridge University Press. G.C. Argan, Storia dell'arte italiana, 3 cilt Floransa, 1968. "Greek Mythology". Encyclopædia Britannica. 2002. "Greek Religion". Encyclopædia Britannica. 2002. Griffin, Jasper (1986). "Greek Myth and Hesiod". The Oxford Illustrated History of Greece and the Hellenistic World edited by John Boardman, Jasper Griffin and Oswyn Murray. Oxford University Press. Grimal, Pierre (1986). "Argonauts". The Dictionary of Classical Mythology. Blackwell Publishing. Hacklin, Joseph (1994). "The Mythology of Persia". Asiatic Mythology. Asian Educational Services. Hanson, Victor Davis; Heath, John (1999). Who Killed Homer (translated in Greek by Rena Karakatsani). Kakos. Hard, Robin (2003). "Sources of Greek Myth". The Routledge Handbook of Greek Mythology: based on H. J. Rose's "A Handbook of Greek mythology". Routledge (UK). "Heracles". Encyclopædia Britannica. 2002. Jung Carl Gustav, Kerényi Karl (2001). "Prolegomena". Essays on a Science of Mythology (Reprint ed.). Princeton University Press. Jung, C.J. (2002). "Troy in Latin and French Joseph of Exeter's "Ylias" and Benoît de Sainte-Maure's "Roman de Troie"". Science of Mythology. Routledge (UK). Kelly, Douglas (2003). "Sources of Greek Myth". An Outline of Greek and Roman Mythology. Douglas Kelly. Kelsey, Francis W. (1889). A Handbook of Greek Mythology. Allyn and Bacon. Kirk, Geoffrey Stephen (1973). "The Thematic Simplicity of the Myths". Myth: Its Meaning and Functions in Ancient and Other Cultures. University of California Press. Kirk, Geoffrey Stephen (1974). The Nature of Greek Myths. Harmondsworth: Penguin. Klatt J. Mary, Brazouski Antoinette (1994). "Preface". Children's Books on Ancient Greek and Roman Mythology: An Annotated Bibliography. Greenwood Press. Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae. Artemis-Verlag. 1981-1999. Miles, Geoffrey (1999). "The Myth-kitty". Classical Mythology in English Literature: A Critical Anthology. University of Illinois Press. Morris, Ian (2000). Archaeology As Cultural History. Blackwell Publishing. "myth". Encyclopædia Britannica. 2002. Nagy, Gregory (1992). "The Hellenization of the Indo-European Poetics". Greek Mythology and Poetics. Cornell University Press. Nilsson, Martin P. (1940). "The Religion of Eleusis". Greek Popular Religion. Columbia University Press. North John A.; Beard Mary; Price Simon R.F. (1998). "The Religions of Imperial Rome". Classical Mythology in English Literature: A Critical Anthology. Cambridge University Press. Papadopoulou, Thalia (2005). "Introduction". Heracles and Euripidean Tragedy. Cambridge University Press. Percy, William Armostrong III (1999). "The Institutionalization of Pederasty". Pederasty and Pedagogy in Archaic Greece. Routledge (UK). P.M. Bardi, Velazquez, Milano, 1968 Poleman, Horace I. (March 1943). "Review of "Ouranos-Varuna. Etude de mythologie comparee indo-europeenne by Georges Dumezil"". "Journal of the American Oriental Society". American Oriental Society. 63 (1): 78-79. JSTOR 594160. Reinhold, Meyer (October 20, 1970). "The Generation Gap in Antiquity". "Proceedings of the American Philosophical Society". American Philosophical Society. 114 (5): 347-365. JSTOR 985800. Rose, Herbert Jennings (1991). A Handbook of Greek Mythology. Routledge (UK). Segal, Robert A. (1991). "A Greek Eternal Child". Myth and the Polis edited by Dora Carlisky Pozzi, John Moore Wickersham. Cornell University Press. Segal, Robert A. (April 4, 1990). "The Romantic Appeal of Joseph Campbell". "Christian Century". Christian Century Foundation. Segal, Robert A. (1999). "Jung on Mythology". Theorizing about Myth. Univ of Massachusetts Press. Stoll, Heinrich Wilhelm (translated by R. B. Paul) (1852). Handbook of the religion and mythology of the Greeks. Francis and John Rivington. Trobe, Kala (2001). "Dionysus". Invoke the Gods. Llewellyn Worldwide. "Trojan War". Encyclopaedia The Helios. 1952. "Troy". Encyclopædia Britannica. 2002. "Volume: Hellas, Article: Greek Mythology". Encyclopaedia The Helios. 1952. Walsh, Patrick Gerald (1998). "Liberating Appearance in Mythic Content". The Nature of the Gods. Oxford University Press. Weaver, John B. (1998). "Introduction". The Plots of Epiphany. Walter de Gruyter. Winterbourne, Anthony (2004). "Spinning and Weaving Fate". When the Norns Have Spoken. Fairleigh Dickinson University Press. Wood, Michael (1998). "The Coming of the Greeks". In Search of the Trojan War. University of California Press. II Vangelo secondo Matteo, Salvatore Quasimodo, Milano Ayrıca bakınız 10pxWikimedia Commons Greek mythology Yunan-Roma mitolojisi ve ikonografisi LIMC-France Klasik edebiyat eserleri Library of Classical Mythology Texts Martin P. Nilsson The Mycenaean Origin of Greek Mythology BBC-Yunan Mitolojisi Greek Myths

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Yunan mitolojisi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi