Zafernâme (Ziya Paşa)

[bullvar_katip]

Zafernâme, Tanzimat Dönemi yazarı Ziya Paşa tarafından Girit İsyanı’ndaki olaylar nedeniyle Âli Paşa’yı yermek amacıyla 1869'da yazılan hiciv türündeki eserdir. Eser ilk kez 66 beyitlik bir kaside formunda Fazıl Paşa imzasıyla tarihsiz biçimde yayımlanmıştır. Sonrasında bu şiirden türetilen bir tahmis yine tarihsiz hâlde Âlî Paşa'nın adamlarından Hayri Efendi imzasıyla yayınlamıştır. Aynı eserin nesiri ve şerhi de Zaptiye Nâzırı Hüsnü Paşa imzasıyla yayımlamıştır. Bütün bu eserler farklı zamanlarda yayımlanmıştır. İçeriği ve önemi Zafername; 66 beyitlik bir kaside, bu kasidenin tahmisi ve ayrıca bunun şerhi olarak üç ayrı eserden vücut bulmuştur. Zafername Şerhi'nin tarihsiz birkaç baskısı bulunsa da tahminen 1869-1870 arasında, baskıdan baskıya değişmekle beraber 65 ilâ 182 sayfa hacminde basılmıştır. Eserin, her bölümü Fâzıl Paşa'nın adamlarından birisinin ağzından yazılmıştır. Ziya Paşa isyan sonunda Girit’e kısmi özerklik verilmesini ironik bir şekilde bir ‘zafer’ olarak değerlendirerek esere Zafername ismini vermiştir. Kaside, hiciv edebiyatının terbiyeli ve temiz bir örneğidir. Üç eser ise bütünüyle klasik üslubun müstehcen geleneğinden sıyrılıp Avrupa edebiyatındaki satir türünün ilk örneğidir. Ayrıca 19. yy.ın sonuna kadar kitap hacminde yaratılmış başkaca eleştirel şiir örneği yoktur. = Etkisi ve sonrası = Fazıl Paşa, 33 beyitlik bir reddiye kasidesi ve Ziya Paşa hakkında ağır ithamlarda bulunduğu kıtalar yazmış ve yayımlatmıştır. Bu eserinde Ziya Paşa'yı hainlik ve nankörlükle suçlayıp Patrona Halil'e benzetmiştir. Ahmet Hamdi Tanpınar, Ali Paşa'nın ölümünü çabuklaştıran bir etken olduğunun söylendiğini kaydetmiştir. Kaynakça Genel kaynakça Kitap listesi Kategori:Hiciv Kategori:İsyancılar ile ilgili eserler