Zeydîler

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

[[Dosya:Bowl Iran sabz.JPG|küçükresim|upright=0.92|Alavî dönemi sanatı örneklerinden 9. erken 10. yüzyıla ait Sabz Pushan, Nişapur, İran'daki kazılarda ele geçirilen bir kap, Metropolitan Museum of Art, New York.]] [[Dosya:Alavids-map.png|küçükresim|upright=1|864-928 yılları arasında Taberistan'da kurulan, Zeydiler olarak da bilinen Alevîler Hanedanlığı'nın haritası.]] Alevîler ya da Zeydî-Alevîler Hanedanlığı (Farsça: سلسله العلویون طبرستان) İran'ın bugünkü Taberistan (Mazenderan, Gilan, ve Gülistan eyaletleri) bölgesinde 9. yüzyılda kurulan ve tarihte Elburz Dağları ile Hazar Denizi arasında yer alan Zeydî-Alevî olarak da bahsedilen, Caferîliğe bağlı olan Şiî Türkmen bir emîrliktir. Anadoludaki Alevîlerin büyük bir kısmının kökeni, günümüz İran'daki Taberistan ve Horasan bölgesindeki Türkmen Alevî, yani Ehl-i Beyt Hanedanına dayanmaktadır. Çapraz evliliklerle Arap-Türkmen aşiretleriyle Anadolu topraklarına uzanan ve varlıklarını sürdüren Zeydî-Alevîler isimlerini, soyundan geldikleri Zeyd-'ûl Alevî'den almaktadırlar. El-Hasan bin Zeyd'ûl Alevî El-Dâî’Kebîr Hâlife Hasan bin Zeyd'ûl Alevî, Tam adı: El-Ḥasan ibn Zeyd ibn Muḥammed ibn Ismā‘il ibn el-Ḥasan ibn Zeyd'ûl Alevî bin Hasan el-Mûctebâ bin Ali el-Mûrtezâ (الحسن بن زيد بن محمد; ö. 6 Ocak 884), el-Da‘î el-Kebîr (Arapça: داعي الكبير, "En büyük dâvetçi"), Ali el-Mûrtezâ'nın neslinden olup Taberistan'daki Alevîler, Zeydîler Alevî Hânedanlığı'nın kurucusu olmuştur. Alevîler Hanedanlığı Hanedan mensupları Hasan el-Mûctebâ'nın soyundan gelen Alevîler, yani Şerif olup, İslâmiyet'i Hazar Denizi'nin güney sahillerinde yaymışlardır. Egemenlikleri 10. yüzyıl başlarında 928 yılında Samanîler tarafından sona erdirilmiş, aldıkları yenilgiler karşısında bazı asker ve komutanları Samanî Hanedanlığı'na iltica etmek zorunda kalmışlardır. Daha sonra Ziyarîler Hanedanlığı'nı kuracak olan Ziaroğlu Mardavî ve Büveyhoğulları Hanedanlığı'nı kuracak olan Ali, Hasan ve Ahmed Büveyhoğulları da Alevîler Hanedanlığı'nı korumak için, terk ederek Samanîler arasında yeralmakta olup, generaller arasındadır. Alevî emirleri Hasan bin Zeyd'ûl Alevî (El-Dâ’î Kebîr Hâlife) “İmâm Bil’Hâkk”(864-884) Muhammed bin Zeyd el-Kâ'im Bil’Hâkk (Hasan bin Zeyd'ûl Alevî İmâm Bil’Hâkk’ın kardeşi) (884-900) Alevîler'in Gilan'a kaçışı (900-914) “Hasan bin Ali En-Nâsır Li-Dîn-il’Lâh” (Hasan bin Ali el-Utrus) (914-917) Ebû Muhammed Hasan ibn Kasım, "El-Dâ’i-ile'l-Hakk" (917–919, 919–923, 927–928). Ebû'l-Huseyn Ahmed ibn Hasan, Nâsır (919, 923). Ebû'l-Kasım Câ'fer ibn Hasan, Nâsır (919, 923–925). Ebû Ali Muhammed ibn Ebû'l-Huseyn Ahmed, Nâsır (925–927) Ebû Câ'fer Huseyn ibn Ebû'l-Huseyn Ahmed, Nâsır (927). Alevîler'in dağılışı: Samanî karşıtları ve Samanîler öncesi Samanî karşıtları Hassan ibn Kâsım “Dâ’i Şakir” (916-928) Samanîler öncesi Ahmed ibn Hasan “Nâsır Kebir” (916-923) Câ'fer ibn Hasan “Nâsır Kebir” (916-924) Muhammed ibn Ahmed (924-927) Hasan ibn Ahmed (927) Kaynakça Kategori:Şiilik Kategori:Zeydilik Kategori:Alevilik Kategori:Tarihteki Müslüman devletler Kategori:Tarihteki Şii devletler Kategori:Eski emirlikler Kategori:İslam tarihi Kategori:İran tarihi Kategori:Mazenderan Eyaleti Kategori:928'de feshedilmiş oluşumlar Kategori:10. yüzyılda varlığı sona eren bölgeler ve ülkeler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Zeydîler

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi