Zile

[bullvar_katip]

Zile, Tokat ilinin 67km batısında yer alan bir ilçedir. Zile ilçesinin 20km doğusunda Turhal ilçesi, güneyinde Artova ilçesi ve Yozgat iline bağlı Kadışehri ilçesi, batısında Yozgat ilinin Çekerek ilçesi ve Amasya'nın Göynücek ilçesi, kuzeyinde ise Amasya ili vardır. Zile ilçesi coğrafi konumu itibarıyla 40 derece 19 dakika kuzey enlemi, 35 derece 45 dakika doğu boylamı arasında yer almaktadır. Zile'nin bağlı olduğu Tokat ili, Karadeniz Bölgesinin Orta Karadeniz bölümünde yer almaktadır. İl toprakları 35° 27’ ve 37° 39’ doğu boylamları ile 39° 52’ ve 40° 55’ kuzey enlemleri arasında kalır. Kuzeyden Samsun, kuzeydoğudan Ordu, güneyden Sivas ve Yozgat, batıdan Amasya illeriyle çevrilidir. Trafik kod numarası 60’tır. Tokat il merkezine 66km uzaklıkta olup, Anadolu'nun en eski yerleşim merkezlerinden birisidir. Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Amasya caddesi zilede bulunuyor. Zile'nin kentsel dokuları eski ve yeni dokulardan oluşuyor. [[Dosya:Zile 2004 1866.jpg|küçükresim|230px|Zile Kalesi'nin girişi (Eylül 2004)]] İlçenin adı ile anılan Zile Ovası, ilçe merkezinin kuzeybatısında yer alır. Jül Sezar'ın "Veni, vidi, vici" yani "Geldim, gördüm, yendim" sözünü söylediği yer olduğu iddia edilmektedir. Nüfus Coğrafya Zile, 'lik bir alanı kaplar ve rakımlıdır. Turhal, Çekerek, Artova, Kadışehri ve Amasya Zile yakınlarındaki kasabalardır. İlçe çoğunlukla Yeşilırmak'ın geçtiği ve Zile Ovası adlı verimli ova ile çevrilidir ve yılda iki kez hasat yapılabilir. İlçenin güneyinde ise Deveci Dağları (1,892 m / 6,207ft yüksekliğindedir), Güvercin Çalı ve Hüseyin Gazi Tepesi bulunur. Zile'nin bir zamanlar ovanın çoğunu kaplayan büyük bir ormanı vardı ama 1950'lerde şehir keçilerin aşırı üremesi ve odunun ısınma amaçlı kullanılması nedeniyle bu ormanının çoğunu kaybetti. Ancak bölgede yeniden ağaçlandırma planlaması için yakın zamanda yapılmış bir çalışma vardır. Zile'nin su ihtiyacı, Zile'den Çekerek'e akan Çekerek Nehri ve Çatak nehri üzerinde yapılan Büyükaköz barajı'nca sağlanır. Süreyyabey Barajı ve Hidroelektrik Santrali yapım aşamasındadır ve bölgede sulama için elektrik ve su sağlayacaktır. İklim Zile'nin havası, kuzeyde Karadeniz Bölgesi'nin nem getiren dar kıyılarından ve güneyde az yağışlı İç Anadolu Bölgesi iç platosundan ve soğuk kışlardan etkilenir. Yazlar ılıman hafif nemli kışlar ise karlı ve soğuktur. Ortalama yaz maksimumu 28°C (83°F) ve ortalama minimum 13°C (56°F) olduğundan Haziran'dan Eylül'e kadar aylar boyunca hava sıcaktır. Ortalama kış maksimumu 7°C (45°F) olduğundan ve ortalama minimum -3°C (27°F) kadar sıcaklık düşük olduğundan, Aralık'tan Şubat'a kadar aylar boyunca hava soğuktur. Genellikle Nisan, Mayıs, Haziran, Kasım ve Aralık aylarında yağışlıdır. Ekonomi Tarihsel olarak, Zile'de kömür çıkarılmıştır. Zile'nin başlıca ekonomik faaliyetleri tarım, ticaret ve hayvancılıktır. Zile, Karadeniz Bölgesi'nin buğday, arpa, mercimek ve adi fiğ'in en büyük ihracatçılarından bir hububat üretim merkezidir. Zile, üzüm, leblebi, kiraz ve meyve bahçeleri ile ünlüdür. Her yıl düzenlenen Kiraz Festivali Tokat, Sivas ve Yozgat'ta çok ünlüdür. Zile halkı üzümlerini şarap yapmak için değil pekmez yapmak için kullanır. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Zile Dinçerler Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu öğrencileri şehrin ekonomik faaliyetlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Zile sanayisi hızla gelişiyor. 1996 yılından itibaren tarımdan sanayiye büyük bir hareketlilik yaşanmıştır. Anadolu Kaplanları başlıca ürünleri tekstil, şeker pancarı, mobilya, domates sosu, leblebi, mermer ve ayakkabı olan 55 fabrika kurdu. Belediye ve Avrupa Birliği, Zile'nin turizm potansiyelini artırmak ve şehri bir turizm destinasyonuna dönüştürmek için ortak bir projeye imza attı. Proje AB tarafından finanse ediliyor ve reklamların yanı sıra yerel halkın turizm konusunda eğitimini de kapsamaktadır. İdari yönetim Belediye başkanları Cimbiloğlu Hamdi Efendi (1921-1923) Bahri Uğur (1923 - 1926) Muharrem Alacalı (1926 - 1932) Fevzi Eken (1932 - 1934) Zihni Aksoy (1934 - 1938) Fuat Akman Sıtkı Eken (1942 - 1943) Kazım Kaleli (1943 - 1944) Kazım Ahçıoğlu (1944 - 1946) Salim Eken (1946 - 1948) Rahmi Kayran (1948 - 1950) Ahmet Vanlı (1950 - 1954) İsmail Odabaş (1954 - 1955) Macit Rüştü Gürsoy (1955 - 1957) İhsan Sarısoy (1957 - 1960) Mehmet Güçlü (1960 - 1962) Hüseyin Erdoğan (1962 - 1963) Osman Çetin (1963 - 1972) - YTP, AP Sabri Ünal Erkol (1972 - 1975) - CHP Ahmet Vanlı (1975 - 1977) - AP Arslan Nihat Çamsoy (1977 - 1980) - AP Nurettin Kocaman (12 Eylül 1980 - 1984) Nurettin Türkyılmaz (1984 - 1991) - ANAP Şükrü Serimer (1991 - 1994) - MHP Murat Tezcan (1994 - 1999) - CHP Murat Ayvalıoğlu (1999 - 2009) - MHP Lütfi Vidinel (2009 - 2019) - AKP Şükrü Sargın (2019 -) - CHP Galeri Kaynakça Dış bağlantılar Zile Belediyesi Zile Kaymakamlığı